Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wpierwotnejpostaci;dalszeczterytomymiałysięrozróść
doczternastu.
Krwawelataminęływreszcie.Proustwklejałcoraznowekarty
międzywierszedawnegorękopisu.JedenzredaktorówNouvelle
RevueFrançaise,JacquesRivière,przeczytałtymczasemówpierwszy
tomProusta—woboziejeńcówwNiemczech,izawstydziłsię
lekceważenia,zjakimwydawnictwojegoodniosłosiędotej
rewelacyjnejksiążki.Jużniemogłobyćmowyotym,abykazać
Proustowidopraszaćsięłaskiwydawców.Iprawierównocześnie
zzawieszeniembroni—rzeczmożebnajedynieweFrancji,jeszcze
dymiącejkrwią,atakcudownieżywotnejiufnej—pierwsząksiążką,
którasięukazała—wlistopadzier.1918—byłdalszyciągutworu
Prousta,podjakżeegzotycznymwstosunkudochwilitytułem:
Al'ombredesjeunesfiłlesenfleurs.Iwnastępnymroku—1919_
„zakwitającedziewczęta”ProustazdobywająnagrodęGoncourtów,
majączarywalaDorgelèsaijegoDrewnianekrzyże.Oficjalna
konsekracjapisarza,któranierozbrajaniechętnejkrytyki.„Tymrazem
—piszektóryś—Goncourcidalinagrodępisarzowinaprawdę
nieznanemu.Niejestmłody,alenieznanyjestinieznany
pozostanie…”ArównocześniepocztaprzynosiProustowikilkaset
listówzwyrazamiradościientuzjazmuzewszystkichkrajów.
OdtądProustwchodziwsławę.Stajesiężywąlegendą,mitem;
kursująanegdotyonim,ojegoszczególnymtrybieżycia,wynikłym
przeważniezchoroby.Zjeżdżająsięzdalekajegoentuzjaści,aby
goujrzeć,poznać.Alenapróżno.Trawionynieubłaganąchorobą,
Proustmaprzedsobątylkoparęlat,któremusicałkowicieoddać
swemudziełu.Zaczynasiętragicznywyścigmiędzypisarzem
aśmiercią.Proust—jakBalzac—wkorekciezwłaszczadaje
ostatecznykształtkażdejstronicy;czyzdoładokończyć,czyzdąży
doprowadzićdrukdokońca,tojedynarzecz,jakagointeresuje.
PoStronieGuermantesukazująsięwr.1922trzytomySodomy
iGomory—„jednaznajśmielszychksiążekjakieistnieją”,powiada
jegomonografistaPierre-Quint.Aletosąostatnietomy,jakiewyszły
zajegożycia.Proustumierawlistopadzier.1922,liczączaledwie
pięćdziesiątjedenlat.
Pośmiercipisarzapozostałtruddoprowadzeniadokońcadruku
dziełazpozostawionychrękopisów,zagmatwanychpoprawkami,
spęczniałychoddopisków.Trwałotokilkalat;ostatniaczęśćukazała
sięwr.1927.Każdytompomnażałzachwytnaddziełem,odsłaniał
