Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
niaichdodatkowymiinformacjami,zarysowywaniawokółnichtła(kontekstów,
koncepcji,kierunkówdotychczasowychbadań,rozmaitychpropozycjiinterpre-
tacyjnych,wzwiązkuztymtakżebibliografii).Rozwinięcieaparatukrytycznego
iwątkówpobocznychmożeniekiedyrobićwrażeniezbytdalekiegoodejściaod
omawianegoproblemu,jesttojednakświadomadecyzja,konsekwentnierealizo-
wanawewszystkichstudiachWagnerowskiejmozaiki.Wynikaonazprzekonania,
żezbrakuinnychłatwodostępnychwPolscemonograficznychźródełpoświęco-
nychwagneryzmowiksiążkatajednakpowinnadostarczyć–pozakonkretnymi
analizamiiinterpretacjami–równieżnarzędziidrogowskazówzachęcających
dopodejmowaniadalszegonamysłunadproponowanątutematyką.
Wśródzałożonychprzezemnieodgórnieograniczeńtematycznych–wyklu-
czeńpewnychwątków,któreskądinądwydająsięistotneipasującedokoncepcji
całejmozaiki–krótkoodnieśćsiętrzebadowmiarękonsekwentnegopominięcia
kontekstówmuzycznychczyteżtychczerpanychzliteraturyikulturyniemie-
ckiej,jakrównieżpoezji.Choćstudiazamieszczonewtejksiążcewwielumiej-
scachodwołująsiędoinformacjiocharakterzemuzykologicznym,aniektóre
interpretacjewykorzystująodwołaniadometodologiiswoistejdlatejdziedziny
wiedzy,całośćksiążkizorientowanajestjednaknaperspektywyliteraturoznaw-
czeikulturoznawcze.Wagneryzmwmuzycejestzjawiskiem,rzeczjasna,leżą-
cymwobrębiehoryzontówwagneryzmurozumianegoholistycznie.Niemniej
jednakpowierzchowneinterpretacjetychzagadnieńnieprzyniosłybywiększego
efektunaukowego,apodkreślićteżtrzeba,żepolskiczytelnikdysponujedosko-
nałąmonografiąHarmonieidysonanse.MuzykaMłodejPolskiwobecinnychsztuk
1
,
wktórejtematwagneryzmuzostałnatyleszerokooświetlony,byrodzimyczy-
telnikmógłnatejpodstawiewytworzyćsobiespójnyobrazzjawiska.
Stosunkowoniewielejestteżwtejksiążceodwołańdopoezji,choćistnieją
całecykle„lirykiwagnerowskiej”,awielupoetów–odkońcadziewiętnastego
wiekupoczasynajnowsze–traktujemuzykęWagnerawznaczącysposób.
Wybraneprzypadkitakichtekstówzostałyprzywołanewposzczególnychstudiach
Mozaiki.Znaczącewydajesięwprzypadkupoetówto,żesięgającypomotywy
Wagnerowskietwórcyczęstokroćzamykająsięwciasnychramachpowtórzeń
wątków,które–zracjiichjednakograniczonegozasobu–szybkozamieniająsię
wujęciaalegoryczne(itaknaprzykładprzywołaniepostaciLohengrinaskutkuje
użyciemmotywułabędzia,aimięIzoldynieodmiennieprowadzidopoważnej,
nierzadkoposępnejwnastrojulirykimiłosnej).Przeciwieństwemtegomoty-
wicznegoograniczeniajestpoetyckadoskonałość,doktórejprowadziłapoezję
europejskąinspiracjawagneryzmemrozumianymszerzej,jakoprądemsztuki
1
M.Gmys,Harmonieidysonanse.MuzykaMłodejPolskiwobecinnychsztuk,Poznań2012.
~11~
