Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
CzęśćI.Rozprawyteoretyczne...
wieknadzieja,pojawiałasięonawenergiiipłodności,niewmoralności.Dla
widzówtkwiącychwwyrafinowanejcywilizacjitakieprzesłaniebyło
wstrząsające”61pisałkanadyjskihistorykModrisEksteins.
Wstrząsającabyłarównieżmuzyka.Zwłaszczadlaowejsnobistycznienasta-
wionejparyskiejpubliczności.Muzycebrakowałomelodyjności,nzasadyhar-
moniiirytmuwydawałysiępogwałcone”7,dobórinstrumentówisamsposób
instrumentacjiwykorzystującywielką,bo120-osobowąorkiestręzrozbudowaną
grupąperkusyjną,przeczyłydotychczasowejtradycji.nZeswojągwałtownością,
dysonansemijawnąkakofoniąmuzykabyłataksamonaładowanaenergią
iprymitywna,jaktemat”8.
Jedenzkrytykówuznał,żeŚwiętowiosnytonnajbardziejnieharmonijna
kompozycja,jakąkiedykolwieknapisano.Nigdykultniewłaściwejnutyniebył
stosowanyztakimprzemysłem,zapałemiżarliwością”9.Nawetkompozytor
francuskiClaudeDebussyuznałŚwiętowiosnyza:nwyjątkoweiokrutnedzie-
ło”10,zanmuzykęprymitywnązwszelkiminowoczesnymiurządzeniami”11.
Choreografiadopełniłaprowokacji.Wyeliminowanazostaławirtuozeriatań-
ca.Zastąpiłjąruchwpostacinciężkichpodskoków”itupania.Zanegowanyzo-
stałtaniecklasyczny,anwykonawcyniebylijużosobnymitancerzami,leczele-
mentamikompozycji”12.Musielisiękierowaćniemelodią1botejniebyło,
leczrytmem.Podobnonawetniektórzyspośródtancerzyuznalitenukładza
nszkaradnyiodrażający”13.
KrytycyfrancuscyzaatakowaliNiżyńskiego.HenriQuittardnazwałgo
nsfrustrowanymuczniakiemnagranicyobłędu”14,aLouisLaloyuznał,iżnnie
posiadakompletnieżadnychpomysłówaninawetzdrowegorozsądku”15.Naj-
bardziejwnikliwymzkrytykówokazałsięJacquesRivière,któryzauważył,że
nistotąŚwiętajestasymetria”16,iżeŚwiętowiosnyStrawińskiegotonwiosna
oglądanaodwewnątrz,zjejgwałtownością,spazmamiirozmnażaniemprzez
podział.Oglądamyjakbydramatpodmikroskopem”17.
6M.Eksteins:vŚwiętowiosny”...,s.65.
7Ibidem.
8Ibidem.
9Recenzjazawartawksiążce:T.C.Bullarda:TheFirstPerformanceofIgorStrawin-
sky’s“SacreduPrintemps”.Vol.113.AnnArbor1971,podajęza:M.Eksteins:vŚwięto
wiosny”...,s.65.
10A.Gold,R.Fizdale:Misia:ThelifeofMisiaSert.NewYork1980,s.251,podaję
za:M.Eksteins:vŚwiętowiosny”...,s.65.
11Ibidem.
12M.Eksteins:vŚwiętowiosny”...,s.66.
13Ibidem.
14nLeFigaro”,31.05.1913,podajęza:M.Eksteins:vŚwiętowiosny”...,s.66.
15R.Buckle:Nijinsky.Harmondsworth1980,s.361,podajęza:M.Eksteins:vŚwięto
wiosny”...,s.66.
16M.Eksteins:vŚwiętowiosny”...,s.66.
17Podajęza:M.Eksteins:vŚwiętowiosny”...,s.66.
