Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BogumiłaMika:nInterpretacjarozumiejąca”...
29
Zgodnieztąwłaśnietezą,kontekstualizacjazjawiskamuzycznegopomaga
wjegorozumieniu.Tarastizauważa,żemuzykętworząnietylkosamenuty
(samoenunciate),sztukata,byzaistnieć,musizostaćprzekazana(enunciation)
wżywymwykonaniu.Prawdziwaformautworuodkrywasięprzedodbiorcą
wsłuchaniu(iwoczekiwaniachmutowarzyszących),aniejedyniewsamym
rozpoznaniupartytury.Tarastizwracaponadtouwagę,iżniektórymkompozyto-
romwprocesietworzeniamuzykitowarzyszyłanietylkomyślokonkretnym
odbiorcy,aleiokonkretnymwykonawcy(dlategoczęstowspółpracowalizwy-
konawcą20).
5.Rozumiećmuzykętonsprowadzić”wykonaniedopoziomukompetencji
odbiorcy.
Oznaczatoskonstruowaćmuzycznąwypowiedźwtakisposób,bytworzyła
onaswoistynłańcuchkonsekwencji”złożonyzwydarzeńmuzycznych,które
wzajemnieposobienastępują.Tarastizauważajednak,żeabyczerpaćprzyjem-
nośćzmuzyki,nietrzebajejrozumieć.Rozumieniemuzykiniejestteżjedno-
znacznezezdolnościąwerbalizacjitegodoświadczenia.Dlasemiotykimuzycz-
nejsłowasąjednaknieodzowne21,bosemiotykadążywłaśniedoanalizy
znakówmuzycznychiprocesówznakowych,któreuzdalniająnasdodoświad-
czaniairozumieniansztukidźwięków”.
6.Rozumiećmuzykętonzerwać”zjejnieadekwatnymrozumieniem.
Właśniezpowoduniewłaściwegozrozumieniadanedziełomuzyczne,styl
lubkompozytormogąprzezlatapozostaćniezauważone,apotemnagle,przy-
padkowozostaćodkryte(typowymprzykładembyłonodkrycie”dziełaJohanna
SebastianaBachadopieroprzezFeliksaMendelssohnanapoczątkuXIXwie-
ku).Akceptacjapewnegostereotypu(cliché)natematdanegokompozytora,
możesprawić,żeniektóreważnedziełamuzyczneprzezlatapozostanąniedo-
cenione,apotemnaglenzrozumiane”22.
7.Rozumiećtowięcejniżtylkorozróżniaćlangueodparole.
WtymmiejscuTarastiprzywołujedeSaussure’owskierozróżnieniena
langueiparole.Topierwszeodnosisiędojęzykajakosystemu,np.dograma-
tykilubzasadjęzyka,podczasgdyparolestanowifaktycznąmanifestacjęnaktu
mowy”(speechacts).Takiesamorozróżnienienalangueiparoleistniejerów-
nieżwmuzyce.Naprzykładgramatykadwunastotonowejtechnikiserialnej
(czylilangue)narzucapewienporządekużyciakonkretnychnut.Niewielu
słuchaczypotrafijednakrozpoznaćteprawaiichgramatycznąpoprawność1
zauważaTarasti23.
20Ibidem,s.21.
21Ibidem.
22Ibidem,s.22.
23Ibidem.
