Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„robiąkrzywdęmarchewkom”),anastępniemówi,
że„wieluspośródludziżyje,używająctylkozmysłów,
niemającumysłuczyrozumu”[15],ajednakokazujemy
imlitośćisprawiedliwość,podczasgdyodmawiamy
tegosamegoistotomnieludzkim.Jeśliprzyjmujemy–jak
zakładaPorfiriuszzaPitagorasemiPlutarchem–żetym,
cotaknaprawdęodróżnianasodinnychzwierząt,
sąrozumijęzyk,niesposóbniezauważyć,żeistnieją
takiestany,zwanewłaśnie„skrajnymi”,wktórych
ludziebywająpozbawienitychdwóchwłaściwości.
Współcześniemożnabyargumentować,
zaprzeciwnikamiszowinizmugatunkowego,żeskoro
obejmujemytroskąiprawnąochronąniemowlęta
(awniektórychkrajachorazzgodniezzaleceniami
Kościołakatolickiegonawetzarodki),osobyzgłęboką
niepełnosprawnościąizniedołężniałealbostarców,
którzysąjużwłaściwiepozbawienimocyumysłowych,
światzaśpostrzegająwyłączniezmysłami(często
równieżupośledzonymiczyograniczonymi),nie
malogicznegopowodu,dlaktóregozwierząt
pozaludzkichnienależałobyobjąćtąsamąochroną.
Oczywiściezanaszymodmiennymstosunkiemdoludzi
inieludzistoiprzekonanieo„nieśmiertelnejduszy”,
szczególnym„boskimtchnieniu”,odróżniającym
człowiekaodinnychgatunków.Tozałożenieprzeniknie
kulturęeuropejskąnawielestuleciwrazzpanowaniem
chrześcijaństwaijegoprzekonaniemodominacji
człowiekanadwszystkim,cożyje–ajednakniejest
toargumentwystarczającoprzekonującydla
helleńskiegofilozofa.
Argumentówlogicznychwokółkwestiizwierzęcej
filozofowiedostarczyliwielelatpóźniej,
wsiedemnastowiecznejEuropie.Wtymokresie
intelektualnegofermentuiotwarcianaobcekultury–
przedewszystkimnakulturęIndii–tematjedzenia
zwierzątznalazłsięwcentrumintelektualnejdebaty.
