Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
RozdziałI.Determinantygranicistandardówczynnościdowodowych...
Problem,jakipowstajenatlepostrzeganiaroliiznaczeniazasadyprawdy
materialnej,dotyczygranicprzeprowadzaniaczynnościdowodowych.
Wtymsensiekonstrukcjaiznaczeniezasadyprawdymaterialnejde-
terminujeiwyznaczacharaktertegomodelu,będącjegozasadniczym
elementemkonstrukcyjnym.Ozasadnościtakiegozapatrywaniadecy-
dujądwaelementy.Pierwszyzelementów,pragmatyczny,odnosisiędo
rzeczywistejmożliwościczynieniaustaleńfaktycznychodpowiadających
rzeczywistości.Drugizwiązanyjestzesferąproceduralnychbarierdo-
puszczalnościczynnościdowodowych5.Zpunktuwidzeniafunkcjonal-
negoważnejestto,żezjednejstrony,zasadaprawdymaterialnejnie
tworzącżadnychzobiektyzowanychregułkonfirmacjibądźfalsyfikacji
ustaleńfaktycznychsprowadzasięwkonsekwencjidobadaniaprawdzi-
wościtwierdzeńprzedsądem,zdrugiejzaśstronydowodowapodstawa
rozstrzygnięciaopartajestnaustaleniachuznanychzaprawdziwenie
tylkozgodniezfaktycznymimożliwościami,aletakżeregułamiproce-
duralnymi6.Oznaczatofinalnie,żeprawdziwymustaleniemfaktycznym
jestto,którezostałoudowodnioneprzedsądem,azatemtakie,które
odnosisiędosformalizowanychregułikryteriówocenydowodów.
Wkonsekwencjizwrócićnależyuwagę,żesformalizowanysposóboce-
nydowodówniemożeoznaczaćograniczeniarealizacjiprawdymate-
rialnejwyłączniedosferyprawidłowoprzeprowadzonychczynności
procesowych.Winienonzakładaćuczynieniewszystkiego,comożliwe,
aby-wdążeniudooparciarozstrzygnięcianaprawdziematerialnej,
tj.stworzeniawarunków(aniekonieczności)dooparciapodstawy
rozstrzygnięcianaokolicznościachzgodnychzrekonstruowanąprze-
szłościąiodzwierciedlającymrzeczywistymprzebiegiemzdarzeń
-uwzględnićsferęsprawiedliwościproceduralnejirzetelnościpostępo-
waniadowodowego7.Niewchodzącwszczegóływpłaszczyźniemode-
lowej,chodzizatemocoświęcejwrelacjiprawdymaterialnejdoprawdy
sądowej(formalnej).Niejestzatemsatysfakcjonującezperspektywy
5
Natematograniczeńrealizacjizasadyprawdymaterialnyzob.J.Jodłowski,Zasada
prawdy...,s.128-133.
6
TakwogólnejteoriiprawaT.Gizbert-Studnicki,Zasadyiregułyprawne,PiP1988/3,
s.10;T.Gizbert-Studnicki,Prawdasądowawpostępowaniucywilnym,PiP2009/7,s.9.
7Wkwestiioptymalizacyjnegocharakteruzasadyprawdymaterialnejzob.J.Jod-
łowski,Zasadaprawdy...,s.47-49.