Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęcia:teatralność,performatywnośćiperformans
15
mowaniepoczucianja”miałobywiązaćsięzujrzeniemprzezniemowlę
własnegoodbiciawlustrze.Odtądwpsychicepowstajespójnyobraznja”,
któryjestwszakżetylkoodzwierciedleniemlustrzanegoobrazuaniere-
alnympodmiotem.Wyobrażeniesłużyjednakjednostcedowmiaręspój-
negowykonywania(perform)swegożyciawświeciespołecznym,którego
jednostkauczysiępoprzeznaśladowanieipowtarzanie,wchodzącwsfe-
ręsymboliczną,wsferęjęzykaikultury.
Omimetycznymiperformatywnymcharakterzenabywaniaosobowo-
ścispołecznejmówizkoleisocjologicznateoriainterakcjonizmusymbo-
licznego,którawyjaśniaprocessocjalizacji.KoncepcjaGeorge’aHerberta
Meadazakładanabywanieosobowościspołecznejdziękirole-taking.Na
etapiengry”dzieckonaśladujezachowanianajbliższegoopiekuna,inter-
nalizującwzoryrodzicielskie.Naetapienzabawy”odwzorowujejużwiele
różnychrólspołecznychpodwpływemkontaktówzgrupamiodniesienia,
atakżezwzorcamiidealnymi(zbajek,filmów,mediów).Regulacjomspo-
łecznympodleganietylkozachowanie,aleodnajwcześniejszychlatrów-
nieżciało.
SłynnyszkicMarcelaMaussazlattrzydziestychXXwiekuoSpo-
sobachposługiwaniasięciałempokazujeciałoludzkienastykubiologii
iżyciaspołecznego.Postawyciała,sposobychodzenia,spełnianiefunk-
cjifizjologicznych,praktykiseksualneitd.sąprzekazywanekulturowo
ipodlegająnormomspołecznym(MAUss2001).Normytemogąprzybie-
raćpostaćniezauważalnychimałouświadamianychkonwencji,aletak-
żeregułczyaktówprawnych,iobwarowanesąróżnegotypusankcjami
społecznymi.MausspolemizowałzArystotelesemiuniwersalizującymi
ludzkąnaturęteoriamipsychologicznymi,pisząc:nPrzezwielelatrozwa-
żałemowąkwestięspołecznejnaturyhabitus.[ł]Te»nawyki«zmieniają
sięoczywiściezależnieodjednostkiijejsposobównaśladowaniainnych,
aleprzedewszystkimzmieniająsięwzależnościodspołeczeństw,wycho-
wania,konwenansów,mody,prestiżu.Mamytudoczynieniaztechnika-
mi,zdziełemzbiorowegoiindywidualnegorozumupraktycznego,anie
1jaksięzazwyczajmniema1zdusząijejzdolnościaminaśladowczy-
mi.[ł]Wychowaniemawidocznywpływnawszystkieelementysztuki
posługiwaniasięciałemludzkim.Pojęciewychowaniamogłonakładać
sięnapojęcienaśladownictwa.[ł]Procesnaśladowaniaprzebiegana
zasadzieprestiżu.Zarównodziecko,jakiczłowiekdorosłynaśladuje
uwieńczonepowodzeniemczyny,którepowiodłysięosobomcieszącym
sięichzaufaniemimającympewienautorytet.Nawetczynwyłącznie
biologiczny,dotyczącywłasnegociała,narzucasięzzewnątrz,zgóry.
Zespółruchówskładającychsięnaowedziałaniajednostkaprzejmuje
zczynuwykonywanegopodjejoczymaalboprzezniąrazemzinnymi
osobami.
