Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Wiedzaojęzykuwdokumentachprogramowychipodręcznikach
Tensposóbpoznawaniajęzykabudujewiedzęniejawną,takiegosa-
megotypu,jakwiedzanabywanawprocesiesocjalizacjijęzykowej
(wtrakcieindywidualnychdoświadczeńkomunikacyjnych).Otwierajed-
nakdrogędowiedzymetajęzykowej,apoprzezukierunkowanieobserwa-
cjiuczywnikliwegooglądurzeczywistościjęzykowej,przyczym,coistot-
ne,uczeństajesięświadomytego,coobserwujeipoco.
Uczeń—analitykkonstrukcjijęzykowych
Analizakonstrukcjiistrukturjęzykowychjestjednąznajczęściejuru-
chamianychstrategiiwprocesieuczenia(się)ojęzyku.Modelowedlaniej
operatoryto:przeanalizuj,zanalizuj,dokonajanalizy,przeprowadź
analizę:
Przeanalizujstrukturęnastępującychzdań.Związkilogicznełą-
cząceposzczególneczęścizdaniaprzedstawwformiewykresu,
aletakżeokreśl(np.formęfleksyjną,funkcjewzdaniu),rozpoznaj(np.
częścizdania),podaj(np.przypadek,osobę,rodzaj),napisz(np.jaką
pełnifunkcję),podziel(np.natematikońcówkę),wyodrębnij(np.for-
manty)iwieleinnych26.
Niejesttostrategiajednolita.Wprzytoczonychprzykładachprocedu-
romanalitycznympoddawanesąoderwaneodkontekstuużycia(zdekon-
tekstualizowane)elementy,strukturyikonstrukcjejęzykowe.Tokonkrety-
zacjeabstrakcyjnegosystemu,aanalizamatucharaktergramatyczny
(fonetyczny,morfologiczny,składniowy)idajewefekciewiedzęoograni-
czonejfunkcjonalności(systemowojęzykową).
Wdrugimwariancieprzedmiotemanalizygramatycznejstająsięwy-
powiedzi/tekstynaturalnelubspreparowanenapodobieństwonatural-
nych:
Ustalamy[materiałanalitycznytotekstylistuibiogramu—J.N.]:
jakwyglądająorzeczeniawzdaniachnastawionychnainformację:
(1)otym,ktoczegośdokonał,(2)otym,cozostałodokonane;jak
zmieniasiępodmiotwobserwowanychzdaniach;jakzmieniasię
szykwyrazówiktóremiejscawzdaniusąnajmocniejsze.
Dziękitemu,żeuczeństykasięznżywym"tekstem,anieabstrakcyj-
nymprzykładem,nabywanawiedzaojęzykuzyskujewymiarfunkcjonal-
ny,semantyczno-pragmatyczny,aniejedyniewąskisystemowograma-
26J.NOCOŃ:Poleceniaipytaniawpodręcznikachdonaukiojęzyku.Opole1997,
s.59—60.
