Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Walii,poczympodbiłcałąAngliępółnocną,anastępniepołudniową
Szkocję(doliniiClyde-Forth).DziałalnośćAgrykolidoprowadziła
dostworzeniarzymskiegosystemumilitarnegonawyspie.Wroku
122napoleceniecesarzaHadrianawzniesionomurnazwanyjego
imieniem,odzatokiSolwayFirthdoujściarzekiTyne,nagranicy
dzisiejszejAngliiiSzkocji.MurHadrianamiałzazadaniewmniej-
szymstopniuobronęrzymskiejBrytaniiprzednapadamiPiktów,
zwanychtakprzezRzymianprzedceltyckichmieszkańcówdzisiej-
szychterenówSzkocji,malującychsweciaławspecyficznydlasiebie
sposób(łac.picti‘malowani’),abardziejkontrolęnadprzepływem
ludnościitowarów.Wlatach140–142zbudowanoMurAntoninusa
naprzewężeniupomiędzyzatokąFirthofClydeorazFirthofForth
wdzisiejszejSzkocji.PomimopodejmowanychpróbRzymowinie
udałosięopanowaćaniSzkocji,aniIrlandii.
Brytaniapozostałaprowincjąrzymskąprzezokoło400lat,dopo-
czątkuVwieku.Byłtookrespokojuibezpieczeństwaorazwysokie-
gopoziomukultury.Krajpokrywałasiećdróg,fortówiobozówwoj-
skowych,zktórychzczasempowstawałymiastaobjętewpływami
lAndrzejKuropatnicki
TŁOHISTORYCZNEICHRONOLOGIA
cywilizacjirzymskiej.Wwieludziedzinachżycianastępowałołącze-
niesięelementówrzymskichiceltyckich.Jednakżeludnośćchłopska
pozostawałaceltyckojęzyczna.
RzymskaBrytaniabyłakrajemgłównierolniczym,określanoją
mianem„spichlerzapółnocy”.Wielkielatyfundiaorazwiejskiere-
zydencje(villae)stanowiłygłówneośrodkiromanizacjiprowincji,
zbiegiemlatrównieżchrystianizacji.Największymmiastembyło
Londinium(Londyn),któregowalorykomunikacyjneiportoweod-
kryliRzymianie.
Podkoniecokresurzymskiegopojawilisięnawyspachpierwsi
chrześcijanie.PodobniejakwcałymImperium–religięchrześcijań-
skąpoczątkowoprześladowano.Brytaniastosunkowoszybkodocze-
kałasięswoichmęczenników.Najbardziejznanybyłżołnierzrzymski
Albanus,któregoimięnosimiastoSaintAlbans.Klasztoryzakładane
przezpierwszychmisjonarzywSzkocjiiIrlandiiodgrywaływażną
rolęwrozwojukulturyobszaruceltyckiegoWyspBrytyjskich.
WdrugiejpołowieIVwiekunasiliłysięnapadynaBrytanięze
stronyIrów,zwanychprzezRzymianSzkotami,orazPiktów,którzy
13
