Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WIELKAHISTORIALITERATURYANGLOJĘZYCZNEJ
tomIlLiteraturawczesnośredniowiecznadoroku1066
14
atakowalizpółnocyizachodu.RównocześnieodIVwiekunasilały
sięatakikorsarzygermańskich,SasówiFranków.Doroku410Bry-
tanięopuściłylegionyrzymskieiustałakontrolarzymskiejwładzy
centralnejnadBrytanią.OkołopołowyVstuleciaprzeciwBrytom
wystąpilinapływającyzkontynentuGermaniezplemionAnglów,
SasówiJutów,którzywdrugiejpołowieVIwiekuzdobyliwiększość
dawnejrzymskiejBrytanii.
Przypuszczasię,żeAnglowie,Sasi,JutowieizapewneFryzowie
przybylinaterenyBrytaniiwypieranizeswychdotychczasowychte-
renówprzezhordyHunów.Wtokustopniowegopodboju,usuwając
lubpodbijająciasymilującludnośćceltycką,JutowiezajęliKent,An-
glowieśrodkowąipółnocnąAnglię,natomiastSasiterenynadśrod-
kowąidolnąTamizą.Brytowie,celtyccymieszkańcywyspy,zostali
zepchnięcinazachodnieobrzeża:doKornwalii,WaliiiStrathclyde.
Plemionaanglosaskienazajętychterenachutworzyłysystemsiedmiu
państewekzwanyheptarchią,któryobejmował:AnglięWschodnią,
Mercję,Northumbrię(Anglowie),Essex,Sussex,Wessex(Sasi)oraz
Kent(Jutowie).
NaprzełomieVIiVIIwiekuludyanglosaskiezostałyschrystiani-
zowane.Stopniowozanikałyróżnicemiędzyplemienne,coprowadzi-
łodowykształceniasięspołeczeństwaanglosaskiego.Jegopodstawą
byławarstwawolnychchłopów,kerlów(ceorls).Bylionizobowiąza-
nidosłużbywpospolitymruszeniu(fyrd)orazświadczeńnarzecz
królaiKościoła.Ponadwolnymikerlamistalierlowie(earls),czyli
arystokracjarodowa.Obokerlówikerlówbyliteżpółwolni(laets),
przeważnieceltyckiegopochodzenia,atakżeniewolnicy(theows).
Najwyżejwhierarchiistaliczłonkowiedrużynykrólewskiej,gezyci
(gesiths),którzystopniowoprzekształcilisięwewłaścicieliziemskich.
Spośródsłużbykrólaiwielmożówwyrosławarstwawojowników
„ten”lub„tan”(thegn,thane).Największymwłaścicielemziemskim
uAnglosasówbyłkról.
PodstawążyciaAnglosasówbyłorolnictwo.Znacznawiększość
ludnościAngliimieszkałanawsi.Miastabyłyjeszczesłaborozwi-
nięte,aichznaczeniehandloweikulturalnerosłobardzopowoli.
WwiekachVIII–Xpowstałaiutrwaliłasięorganizacjaadministra-
cjiterytorialnejzpodstawowymijednostkami:seciną(hundred),na
