Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚwiatwXVIIIwieku
XVIIIstuleciecharakteryzowałosiędynamiczny-
miprzeobrażeniamigospodarczymiiludnościowymi.
TempoicharakterzmiangospodarczychwAnglii
uległyogromnemuprzyspieszeniuw2.poł.stulecia.
Niebezpowoduwieluhistorykówgospodarczych
uznałotezmianywprzemyśleirolnictwiezarewolu-
cyjne.Jesttakżeoczywistymfakt,żeichwpływnażycie
społecznebyłogromny.Byłtookresdogłębnych,nie-
jednokrotniedramatycznychzmian,wktórym
rzemiosłobyłozastępowaneprzezfabryki,pracaręcz-
naprzezpracęwodyipary.Angliazkrajurolniczego
stałasiękrajemprzemysłowym.InnekrajeEuropy
Zachodniej,chociażzmniejszymrozmachem,także
przechodziłyistotneprzeobrażeniagospodarcze.
Zprzekształceniamitymibyłyzwiązanezupełnienowe
zjawiskaspołeczneorazzmianydemograficzne.Ze
względunadoniosłośćtychprocesówpoświęconoim
osobnerozdziałyczęściwstępnejpracy.
WokresieOświeceniapojawiłosięnowepodejście
docodziennegobytuczłowieka.Zwracanouwagęna
koniecznośćpoprawywarunkówżyciaiopiekizdro-
wotnejobywateli.DenisDiderotnapisałartykułpo-
święconypotrzebiezapewnieniaopiekimedycznej
iubezpieczenianastarość,wktórympostulowałpo-
Ryci5
prawęwarunkówsanitarnychwszpitalachzewzględu
FlotarosyjskapodKonstan-
napanującąwnichwysokąśmiertelność,jaknp.wHôtel-DieuwParyżu.Podkoniec
tynopolem(fragmentakwa-
wiekubyłooczywiste,żeproblemyzdrowiaichorobymająwymiarspołeczny.Coraz
reliMIMIIwanowa,1799,ze
zbiorówErmitażu,SanktPe-
częściejpodkreślanokoniecznośćprzestrzeganiapodstawowychprawczłowieka.
tersburg)
Podejmowanieprzezwładzedziałańnarzeczzdrowiapublicznegobyłoszcze-
gólniewidocznewNiemczech.Wkrajachniemieckichw2.poł.XVIIIw.rozpoczął
sięnowyetapdziałańnarzeczpublicznejochronyzdrowia.Wówczastopojawiło
siępojęciepolicjimedycznejużyteporazpierwszyprzezWolfgangaThomasa
Rauw1764r.Wkrótcepomysłprowadzeniaprzezrządpolitykizdrowotnejza
pomocąregulacjiadministracyjnychzyskałpowszechneuznanie.Problemten
najlepiejopracowaliJohannPeterFrank(1748-1821)iFranzAntoniMai(1742-
-1814).J.P.FrankpodjąłpomysłnapisaniadziełaSystemeinervollständigenmedici-
nischenPolizey,poświęconegodziałaniomrządowymwzakresiepublicznejochro-
zdrowiepubliczne
nyzdrowia.Pierwszytomwyszedłw1779,szóstyw1817r.WedługFrankapań-
stwopowinnosprawowaćopiekęnadmatkami,udzielaćimpomocyprzez6ty-
godniponarodzeniudziecka,wspieraćmałżeństwainakładaćdodatkowepodat-
kinakawalerów.Pomocpaństwapowinnaprzejawiaćsiętakżewzapewnieniu
dzieciomjedzenia,ubrania,mieszkania,opiekizdrowotnej,rekreacjiitp.Podobną
politykęprowadzonowrewolucyjnejFrancji.12IX1790r.zinicjatywyJoseph)a
Ignace)aGuillotinaKonstytuantapowołałaKomitetZdrowia(Comitédesalubrité),
podktóregokontroląmiałyznaleźćsięsprawypraktykimedycznej,medycyny
opiekasocjalna
sądowej,politykizdrowotnej,służbsanitarnych,nauczania,choróbepidemicz-
państwa
nychichoróbzwierząt.W1790r.sekretarzkomitetuJean-GabrielGallotprzed-
łożyłplanreorganizacjisystemuzdrowotnegokrajuibudowyszpitalinaprowin-
cji.W1791r.François-AlexandreRochefoucauld-Liancourtwystąpiłzprojektem
stworzenianarodowegosystemuopiekisocjalnej.Wtymkontekścieniezwykle
ważnąsprawąbyłopodjęcieakcjiszczepieńprzeciwkoospie.Wlatach1793-1794
16
