Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Świętesiłynatury?Okilkumotywachwliteraturzekaszubskiej
wszystkiepozostałeelementyświataprzedstawionegowRemusie.Stąd
Łyskamarównieżcechysakralno-mitycznegomiejsca,wktórymod-
bywałysięprastare,przedchrześcijańskieświęteobrzędy:
VnjimstolimoviludbudovołsvojekontinëBogu.Tamwodbivałë
vjece,tamvëbjerelëstarszizludusvojichksążąt.Akjejviborstanął,pos-
tavjilëvjelgjikaminjevkregunapamiątkęiznak.[ł]Akjejnalezestarć
kamjannćżarna,nachternichmłolësvjętąmąkęnawofjarę,bjerzejeipoji
vnjichgąskjinawoborze.Botenrod,chturennepamjątkjistovjołiznich
żorenwofjarovoł,vëlołsvojękrevvwobronjesvobodëtizemji
18
.
GoskzapomnianebóstwoSłowian
JerzySampwMitopejachPobrzeżaBałtykuwjednymzeszkiców
przywołuje„brakująceogniwokaszubskiejmitologiiBałtyku”,pisząc
onimwnastępującychsłowach:
Spośródwszelkichtworówmitopodobnych,którymipisarzekaszub-
scyodbliskostulatskutecznie„zaludniają”regionalnepiśmiennictwo,
jednąznajbardziejzagadkowychpozostajewciążpostaćGoska.To,że
owobóstwomorskie,ukształtowanenapodobieństwoNeptunaczyPosej-
donawogólezaistniało,czyteżzostałoutrwalonewpiśmie,zawdzięcza-
mywyłączniepoezjiiproziekaszubskiejostatniegopółwiecza
19
.
WdalszychrozważaniachSampstawiahipotezędotyczącążywotno-
ściGoska,pytającowiarygodnośćreaktywowanego(czyabynapew-
no?)bóstwapogańskichSłowian
20
.Jeślizaśidzieoliteraturękaszubską
iobecnośćbóstwazwiązanegozżywiołemmorza,tonajchętniejprzy-
wołująGoskapisarzeipoecikaszubscytworzącywlatachpięćdziesią-
tychisześćdziesiątychXXwieku.Jegośladywliteraturzekaszubskiej
funkcjonującejakoreliktdawnychwierzeńodnajdujemywtwórczości
takichliteratów,jak:FranciszekSędzicki,JanRompski,JózefCeynowa
czyArturJabłoński,którywopisieobmywaniaciaławmorzupodczas
JastrowychŚwiątpiszeotymwhumorystycznejstylistyce:
Gòskrozpùscylswòjekònie.Wiaterbezsromòtnikzabôwiôwmò-
jëchrozpùszczonëchwlosach.Plececopë,jakparmieniemiesądzaëzarô
1111111
18
Tamże.
19
J.Samp,MitopejePobrzeżaBałtyku,Gdańsk2009,s.83.
20
Tamże,s.93.
31