Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oproblemachwspółczesnejkomparatystyki...
15
śliprofesoraSławka–kiedyjakoliteraturoznawcyzaczynamymówićcoraz
więcejopolityce,kiedypojawiasięnp.problemŚląska.Wtejsytuacjiwszy-
scy,którzyzajmująsięliteraturoznawstwemporównawczym,natychmiast
starająsiędoprecyzowaćtermin„komparatystyka”.PaniprofesorKorytow-
ska,naprzykład,posługujesięformą„komparatystykaliteracka”...
MariaKorytowska:TakieokreśleniepojawiasięwnazwieKatedryKom-
paratystyki;jaużywam–jeślitorobię–poprostuokreśleniakomparatysty-
ka.Zresztąkatedraprowadzibadanianietylkowdziedziniekomparatystyki
literackiej.
To,coterazpowiem,muszęprzedstawićwformiewyznania.Ci,którzy
mnieznają,wiedzą,żenieparamsięteorią,niezgłaszającwobecniejwięk-
szejnieufności.Poprostuuważam,żewprzypadkukomparatystykiteoriajest
zdecydowaniewtórna.Toznaczy,żerozważaniateoretycznenatematkompa-
ratystyki,nawetwwykonaniubardzowybitnychosób,niezawszeprzekładają
sięnajakośćdziałalnościpraktycznej.Bierzesięonozpewnychdoświad-
czeńpraktycznych,ponieważprzezparęlatwjakiejśmierzebyłamzwiązana
zmiędzynarodowąorganizacjąICLA/AILC(InternationalComparativeLite-
ratureAssociation/AssociationInternationaledeLittératureComparée),nawet
działającwtakzwanymkomiteciewykonawczym.
Doświadczeniazbieranewówczasnaspotkaniachikongresach,nielicz-
nychwprawdzie,byłynastępujące:otóżreprezentanciróżnychnarodówczy
kręgówkulturowychprzedstawialistankomparatystykiwswoimkraju.Nie
bylitowyłącznieAmerykanie,Francuzi,Niemcy,lecztakżeprzedstawiciele
krajówniejednokrotniedlanasbardzoegzotycznychczyteżtakich,wktórych
literaturoznawstwostoinaowieleniższympoziomierozwoju,boiliteratura
jestmłodsza,imetodologianieistnieje.Naskutektejkonfrontacjizrodziłosię
wemnieprzekonanie,któreprzetrwałododziś.Jesttoprzekonanieoabso-
lutnejniewspółmiernościpomiędzyrolą,sytuacją,kondycjąkomparatystyki
poszczególnychkrajów.Nieznaczyto,żeniemożnazsobąrozmawiać,nato-
miasttrzebapamiętać,żekażdyzkrajówinaczejpostrzegakomparatystykę.
Zależytoodstopniarozwojuliteraturoznawstwaczybadańkulturowych,od
poziomuzaawansowanialiterackiego.Okomparatystyceniedasięwłaściwie
mówićodstronyteoretycznej,ustalającjakąśjednądefinicję,programlubjed-
nozałożenie.
Doświadczenia,uzyskanedziękikontaktomzeuropejskimikomparatysta-
mi,aprzedewszystkimzdobytewramachdydaktykiuczelnianej,wskazują,
żemamyprzedsobądwiedrogidowyboru.Komparatystykatoalboinstytuty
iwydziałykomparatystyki,gdzieuczysięczegokolwiek,toznaczytego,na
czymznająsięposzczególniwykładowcy,albokomparatystykatotadroga,
którajestmibliższa,amamnadzieję,żeTobie,Andrzeju–zwracamsiędo
profesoraBorowskiego–również.Tadrugadrogatosolidnabazaliteraturo-
znawcza,kulturoznawczaorazjęzykoznawcza,dotyczącapiśmiennictwana-
rodowego.Konieczna,żebytworzyćnarzędziamyślenia,mówienia,pisania.
