Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rzekajasna,rzekaciemna.NadWisłą.(Improwizacja)…
15
miejscawWarszawie(Powiśle,gospodęMiędzyParkanaminaGno-
jowejGórze,kawiarnięGrassowa,ul.Miodową),aleteżodbywali
wspaniałewędrówki,włóczęgi(częstoialkoholemzakrapiane)po
Mazowszu,nadWisłęiBug.RodemzWarszawy(kształconywBia-
łejPodlaskiej),stałsięZmorskiPoetąMazowsza,potemWarszawy,
awkońcujegoimięzwiązałosięzDreznem.Kolejnyparadoks
tożsamościowy.Krótkomówiąc:Wisłabyławżyciuitwórczości
Zmorskiegotaksamosilnieobecna,jakDnieprwżyciunaprzykład
SewerynaGoszczyńskiego9,apotemBug,Niemen,Wisła,Biebrza
wwędrówkachipisarstwieZygmuntaGlogera10.
Wiersz,którymnietuinteresuje—NadWisłą.(Improwiza-
cja)—niepowstałjednakwWarszawieiniebyłopublikowany
wtomikuz1843roku,gdzieznajdziemyutwórZmorskiegoNad
Bugiem.Piosnka,drukowanyzpodtytułemPiosnkananutępieśni
gminnejnajpierwwDPrzeglądzieWarszawskim”w1840roku.
Ciekawiącymnietekstpowstałzapewnepóźniej,niemawsobie
inspiracjifolklorystycznychwyrażonychanitytułem,anijakąś
ideowątezą.Więcej:pierwotniedrukowanybyłwDreźniewpiśmie
DStadło”—byłotoczasopismosłowianofilów,którepołożyłowiel-
kiezasługidlakulturynarodowejŁużyczan,tejmaleńkiejgałęzi
ludówzachodniosłowiańskich,wciśniętychmiędzyżywiołyger-
mańskie,lecztrwającychprzyswejkulturzenaobszarzezdomino-
wanymprzezkulturęniemiecką.DodziśZmorskijestprzezSerbów
łużyckichotaczanyszacunkiem,badany11.W4.numerzeDStadła”
z1849rokuukazałsięwięcwierszZmorskiegowtakiejotoformie:
NadWisłą
(Improwizacya—doEdwardaDembowskiego)
Patrzaj,toWisła!…Spokojna,marząca,
MiędzyMazowszapiaskisięprzewija;
9Zob.O.Krysowski:Symbolikaświątynibizantyjskiejwwierszu„Cerkiew
św.AndrzejawKijowie”SewerynaGoszczyńskiego.W:„Szkołaukraińska”wro-
mantyzmiepolskim.Szkicepolsko-ukraińskie.Red.S.Makowski,U.Makowska,
M.Nesteruk.Warszawa2012,s.143—156.
10Por.Z.Gloger:DziennikpodróżypoNiemnie;DziennikpodróżypoBugu.
W:Idem:Pismarozproszone.T.1:1863—1876.Red.J.Ławski,J.Leończuk.
WstępJ.Ławski,G.Kowalski.Oprac.tekstów,przypisyG.Kowalski,Ł.Za-
bielski.NotyisłownikczasopismA.Janicka,indeksyM.Siedlecki,M.Ju-
rowska.Białystok2014,s.269—320,351—366.
11Por.M.Orzechowski:Polskie„odkrywanie”Serbówłużyckich(pierwsza
połowaXIXw.).DŚląskiKwartalnikHistoryczny»Sobótka«”2010,nr65;G.Wy-
der:LudnośćłużyckawbadaniachpolskichuczonychXIXwieku.DRocznikLubu-
ski”2011,T.27,cz.2.
