Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wmaju1999r.KomisjaEuropejskaprzyjęłaKomunikatwsprawieofiarprzestępstw
wUniiEuropejskiejstandardyidziałania,któryporuszatakiezagadnienia,jakuła-
twienieofiaromprzestępstwdostępudowymiarusprawiedliwościorazochronaich
praw.Komunikatodnosisiędozapobieganiawiktymizacji,udzielaniapomocyofiarom
przestępstw,pozycjiofiarywpostępowaniukarnymikompensaty.
Doochronyinteresówofiarprzestępstwodwołujesiętakżewswychpostanowie-
niachKartaprawpodstawowychUniiEuropejskiejz2000r.Artykuł47Karty(nPrawo
doskutecznegośrodkaprawnegoidostępudobezstronnegosądu”)stanowi,że:nKażdy,
kogoprawaiwolnościzagwarantowaneprzezprawoUniizostałynaruszone,maprawo
doskutecznegośrodkaprawnegoprzedsądem,zgodniezwarunkamiprzewidzianymi
wniniejszymartykule”
.
IstotneznaczeniedlaochronyprawofiarprzestępstwmająkolejnedokumentyUnii
Europejskiej,amianowiciedecyzjaramowaRady2001l220lWSiSWz15marca2001r.
wsprawiepozycjiofiarwpostępowaniukarnymorazdyrektywaRady2004l80lWE
z29kwietnia2004r.odnoszącasiędokompensatydlaofiarprzestępstw.Wmyślde-
cyzjiramowejRady2001l220lWSiWSpojęcienofiara”oznaczaosobęfizyczną,która
doznałaszkody,włączającwtouszkodzenieciałalubszkodępsychiczną,cierpienie
emocjonalnelubstratęekonomiczną,spowodowanebezpośrednioprzezdziałania
lubzaniechaniastanowiącenaruszenieprawakarnegopaństwaczłonkowskiego.
Wprzedmiocietraktowaniaofiarprzestępstwzobowiązujesiępaństwaczłonkowskie
dozapewnieniaimwsystemieprawakarnegorzeczywistejiodpowiedzialnejpozycji.
PaństwaUEpowinnypodjąćwysiłkizmierzającedotego,abyofiarypodczaspostępo-
waniatraktowanebyłyznależytymposzanowaniemgodnościjednostki.
WrozwojuwiktymologiikryminalnejdużąrolęodgrywapolskaKartaPrawOfiary
z2000r.W2004r.wBiurzeRzecznikaPrawObywatelskichpowstałKrajowyProgram
naRzeczOfiarPrzestępstw.
11uNowawiktymologia
WpołowielatosiemdziesiątychkoncepcjęnowejwiktymologiiwysunąłR.Elias.
Zajmujesięonaosobamipokrzywdzonymiwwynikunaruszeniauniwersalnychstan-
dardówprawczłowieka.Zdaniemtegoautorawanaliziezjawiskawiktymizacji(kry-
minalnejiinnej)należyuwzględnićtakżeocenęsystemówspołeczno-politycznych
iekonomicznych.
NowawiktymologiaR.Eliasamacharakterpolitycznyistanowiodbicieamerykań-
skiejscenypolitycznejispołecznej,związanejprzedewszystkimzrozszerzającymsię
ruchemnarzeczobronyprawczłowieka57.
57
Por.E.Bieńkowska,Wiktymologia,koncepcje,kierunkibadań,perspektywy,Warszawa1992,s.26-28.
82
CzęśćI:Zagadnieniawstępne