Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
[EDGAR]Cóżcipomoże,żechcesz,jeślinadniejestwtobie
zło.Azresztąmuszęprzyznaćsię,żedziśwyszedłempozate
kategorie.Etykajesttylkowynikiemwielościindywiduów
jednegogatunku.Człowieknabezludnejwyspienieznałby
tegopojęcia(DIII328).
Edgarrezygnujezusankcjonowanejmetafizycznieetyki,
Witkiewiczrelacjonujeprzebiegtegoprocesuzdystansu.To
autor,niebohater,dostrzegatragicznekonsekwencjetego,że
sztukaietyka,pozbawioneugruntowaniawAbsolucie,giną.
Zrozmiarutragediinakartachdramatówzdajesobiesprawę
jedyniebohaterMatki:v[Leon]Wstydzęsię,żejestemczłowie-
kiem,alewnaszychczasachnastąpiładysocjacjaideidanego
człowiekaodjegowartościetycznej”.
KimjesteśmybezDobra,PrawdyiPiękna?AtanazymBazak-
balem,GenezypemKapenem,IzydoremSmogdziejewiczem-
-Wędziejewskim,vgówniarzemzZakopanego”łWielokrotnie
pojawiającesięwtekstachWitkiewiczaprzekonanieowzględ-
nościetykiiestetykiodczytywaćnależyniejakoświatopoglą-
dowądeklaracjęautora,leczraczejjakoprzestrogęprzedwielką
stratą,jakąludzkośćmożeponieść.
AutorSzewcówprzywołujekilkakrotnie,właśniewkontek-
ścieogólnychrozważańoetyce,postaćBaruchaSpinozyijego
dziełoEthicaordinegeometriodemonstrata,wktórymfilozofpre-
zentujeetykęukonstytuowanąwdoczesnymżyciuludzkim,nie
odwołujesiędoautorytetupaństwaczyreligii.Niderlandzkie-
goautoraczytabohaterPożegnaniajesieni,Łohoyski:
[Zosia]częstoterazmówiłazŁohoyskimoproblemieetyki
absolutnej,któregoznieśćniemógłAtanazy,wierzącwswoją
teorięwzględnościimplikującątylkopojęciestosunkuindy-
widuumdogatunkuispołeczeństwa.Jędrekpodwpływem
zerwaniazkokainąstałsiępowolibardziejzrównoważonym
19
WSTĘP
