Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
socjalistówwieczorupoetyckiegowŻyrardowie,
naktórymWładysławbyłjednym
zrecytatorów183.Opłynności,zjakąprzenikałysięoba
środowiskawtamtymczasie,świadczyfakt,
żenawieczorzepoezjipacyfistycznejurządzonymprzez
ZNMSdeklamowałontakżeutworyJózefaCzechowicza
iWładysławaSebyły184.
DziękiswoimznajomościomBieńkowskiwyjeżdżał
naobozyorganizowaneprzezPPSnaPodhalu.Ich
głównympunktembyływykładyprowadzonedla
uczestników.TampoznałprzedewszystkimOskara
Langego,zktórympołączyłagodługoletniaprzyjaźń,
atakżeHannęKaczanowską,późniejszążonęZenona
Kliszki185.LangemusiałzrobićnaBieńkowskim–
nieskorymdoprzyznawaniasiędobyciapodczyimś
wpływem–wielkiewrażenieswoim„giętkim
intelektem”186.
Niecoświatłanato,cobyłowówczasimbliskie,rzuca
przyjrzeniesięideomLangegozprzełomulat20.i30.,
zwłaszczaprzezpryzmatprzyjętejprzezniego
perspektywysocjalizmu.Byłonuważany
zaprzedstawicielaaustromarksizmu,awięcnurtu
intelektualno-politycznegokładącegodużynacisk
nakwestięprawczłowiekasprzeciwiającegosię
rozwiązaniomstosowanymprzezbolszewików.Lange
wswoichrozważaniachnadistotąsocjalizmuzwracał
uwagęnauspołecznienie,anieupaństwowieniejako
fundamentustroju.Wtymujęciupodstawęspołeczno-
ustrojowąnowego,socjalistycznegopaństwamiało
stanowićprzyjęcieorganizacjispołecznychrobotników,
stworzonychjeszczewustroju
kapitalistycznym187.PonadtoznacząceuLangegobyło
założenie,żesocjalizmpoIwojnieświatowejmiałuznać
koniecznośćwychowaniamoralnegomasludzkichjako
działanianarówniważnegozprzekształceniamisystemu
ekonomicznego188.Tojednazesztandarowychkoncepcji,
którazakładała,żeprzezprzybliżeniemasomnaukowego
punktuwidzeniazostanąoneprzygotowane
dowypełnieniastojącychprzednimizadańwramach
