Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
D.Krzemińska,I.Lindyberg,Wokółdorosłościzniepełnosprawnościąintelektualną,Kraków2012
ISBN:978-83-7587-988-9,©byIwonaLindyberg,DorotaKrzemińska,2012;©byOficynaWydawnicza„Impuls”,2012
10
Słowowstępne
Wpisującsięwjakościowąkonwencjębadań,poddajemyoglądowiobszar,
którypoznanyjestwnikłymstopniu,realizowanezaśpoczynaniabadawcze
ograniczamydoniewielkichgrup,częstonawetjednostkowychpostaciiich
życiorysów,wgłąbktórychstaramysięwnikać.Prezentowanewtejpublikacji
fragmenty/wycinkiznaszychpróbekbadawczychsąukłonemskierowanymku
dorosłymosobomzgłębszymstopniemniepełnosprawnościintelektualnejioso-
bomwróżnysposóbuwikłanymwichniepełnosprawność.Oddajemyimgłos,
starającsiępokornieweńwsłuchać,niezależnieodtego,jakwątłymożesięwyda-
wać.Uważamybowiem,żezwłaszczagrupaosóbzgłębszymstopniemniepełno-
sprawnościintelektualnejnieczęsto,jakdotąd,zyskiwałasposobnośćzaistnienia
wrolikompetentnychnadawcówsensownychkomunikatówjęzykowych.Stąd
też,aplikującjakościowąopcjęmetodologicznądowłasnychbadań,słusznośćta-
kiegodziałaniauzasadniamyprzekonaniemgłoszonymprzezA.Wykę(1985)czy
T.Bauman(1995).Wskazująone,żewymienionadrogapostępowaniawłaściwa
jestpenetracjom,gdziepodmiotamibadanymisąosobybeztrudukomunikujące
swojemyśli,sądyiprzekonaniaorazte,któremówiąjęzykiemodmiennymniż
badacz,przejawiająceutrudnieniawporozumiewaniusięiwyrażaniupoglądów.
Przyjęciejakościowejstrategiipostępowaniametodologicznegopozostaje
wzgodnościznasząwizjąrelacjizbadanymi,którychtraktujemyjakopodmioty
kompetentne,zdolnewpewiensposóbwspółtworzyćprocesbadawczyiprzeka-
zaćznacząceinformacjeosobieiwłasnymświecieprzeżywanym.Niesytuujemy
siebie„wpozycjilepiejwiedzącego”–jakokreśliłatoBauman(1995)–leczuzna-
jemyrównośćkompetencjibadanychpodmiotów.Ioiletakapostawaniebu-
dziwątpliwości,jeżelibadanymisąterapeuci/asystenciczyrodzice/członkowie
rodziny(botakąpróbkęeksploracjiprezentujemy),otyleusankcjonowanie
kompetencjibadanegowsytuacji,gdyjestonosobązgłębszymstopniemupośle-
dzeniaumysłowego,możewywoływaćpewiendysonans.Tymbardziejżejedna
zmożliwychdefinicjitegofenomenuwliteraturzeprzedmiotuokreślagojako
„braklubograniczeniekompetencji”(A.Gustavsson,E.Zakrzewska-Manterys
1997).Osądtakimożepodawaćwwątpliwośćzdolnośćosobyztegorodzaju
niepełnosprawnościądosamodzielnego,wewłasnymimieniu,zabieraniagło-
suitraktowaniagojakoprzekonującego,niosącegoistotny,ważnyprzekaz,
niepodlegającykoniecznościpotwierdzaniaczyweryfikacjiprzezinnych.Jako
argumentprzekonującydotakiejpostawymożeposłużyćpogląd,którygłoszą
M.HammersleyiP.Atkinson(2000,s.138).Wedługnichzamiastdociekać,czy
to,comówibadany,jestprawdziweczynie,nailejest„sprawdzalnym”i„rzeczy-
wistym”,„zgodnymzprawdą”,sensownymkomunikatem,winnyśmyraczej
[...]zwrócićuwagęnato,costwierdzeniainformatoramogąnampowiedziećojego
uczuciachipoglądach,oraznawnioski,jakiemożnaztegowyciągnąćnatemat
środowiskaotaczającegoinformatoraijegożyciowychdoświadczeń.Naszcelnie
poleganazebraniu„czystych”danych,pozbawionychjakichkolwiekzniekształceń.