Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sprawnośćjęzykowaikomunikacyjnawhistoriidydaktykipolonistycznej...
Jednocześnierozpowszechniłosięwyrażeniekompetencjajęzykowa
ikomunikacyjnawmiejscesprawnościjęzykowejikomunikacyjnej,co
takzdefiniowałaTeodozjaRittelwPodstawachlingwistykiedukacyjnej
23
:
Jesttoterminczyteżnazwazdolności[...]spostrzeganiaikategoryzowaniasytu-
acjispołecznejorazdostosowywaniadoniejsposobumówienia[...]Zwracasię
przytymuwagęnaznaczenieinterpretacjitekstualnejdlazrozumieniasytuacji
akcjiwerbalnych.
Atakiedane,bardziejzbliżonedoznanejnamdefinicjiosprawno-
ścijęzykowejikomunikacyjnej,znajdujemywPraktycznymsłowniku
współczesnejpolszczyzny24:
Kompetencjajęzykowatozdolnośćposługiwaniasięjęzykiem,pozwalającaczło-
wiekowizjednejstronynatworzenieiprodukowanie,azdrugiej-naodbieranie
irozumienienieskończonejliczbyzdańjęzyka,którydanyczłowiekopanował
[...];k.j.odróżniasięodperformancji(wykonania)czyliodrzeczywistegopo-
sługiwaniasięjęzykiem[...]Kompetencjakomunikacyjna/komunikatywnato
najwyższytypk.j.,zakładającyuużytkownikajęzykaumiejętnośćzachowania
językowegowsposóbadekwatnydosytuacjipozajęzykowej.
Jeślidotychteoriidołączymyrozważaniaojęzykowymobrazie
świata(tusądosłownictwiejakointerpretacjitegoświataprzezużyt-
kowników),semantyceitekście(teoriatekstu/tekstologia),tojesteśmy
wstanieuświadomićsobie,jakbardzozmieniłysięiwzbogaciłytre-
ścikształceniajęzykowegowszkole.Ukażęjebardziejszczegółowo
iprzekonująconaprzykładzieanalizytematów(115)wpięciutomach
pokonferencyjnychUniwersytetuWarszawskiego25.
Wzasadziebadacze,którychnazwiskapomijam,gdyżchodzimi
tutajoproblematykębadań,dokonująrzadko:
-
opisówsystemujęzykaiortografii(np.:Okształceniuumiejętno-
ściwymawiania;Polskiespójnikiioraza;Konstrukcjeporównawcze
23
T.Rittel,Podstawylingwistykiedukacyjnej.Nabywanieikształceniejęzyka,Kra-
ków1994,s.110-111.
24
Praktycznysłownikwspółczesnejpolszczyzny,t.17,red.H.Zgółkowa,Poznań
1994,s.58.
25
Poduwagęwzięłamnastępującetomypokonferencyjne:1.Zagadnieniako-
munikacjijęzykowejdzieciimłodzieży,red.J.Porayski-Pomsta,Warszawa1991
(25artykułów);2.Świadomośćjęzykowa-Kompetencje-Dydaktyka,red.E.Sę-
kowska,Warszawa1996(23);3.Studiapragmalingwistyczne,red.J.Porayski-
-Pomsta,H.Zgółkowa,Warszawa1997(11);4.Tekst-Wypowiedź-Dyskurs
wdydaktyceszkolnej,red.J.Porayski-Pomsta,J.Podracki,Warszawa1998(18);5.
Czynnościtworzeniairozumieniawypowiedzi,red.J.Porayski-Pomsta,War-
szawa2002(37).
23
