Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JarosławNocoń•Analizapojęciowawbadaniachpolitologicznych...
weryfikacjiikumulacjiwiedzyatakżezasadjejaplikacjiwpraktycznejsferze
życiaspołecznego.Wkońcunawetwspółczesnympostmodernistom,wyznawcom
interpretatywnejformynauki,korzystającymzbogategoinieostrookreślonego
warsztatumetodologiijakościowejtrudnojestuznać,żemożnawyeliminować
pojęciazprocesunaukowegopoznania.Choćwtymhermeneutycznymuję-
ciu,pojęciastanowićmogąniejednokrotniewyrazsubiektywnejreprezentacji,
którawrazzafektywnymikonotacjamiiracjonalnymiskojarzeniami,wwiększym
stopniukreujeobrazrzeczywistościniżjąodtwarza.Wtymkontekścieanaliza
pojęciowazdajesiębyćprocesempermanentnym,bowiemwprocesieewolucji
naukiiwiedzy,jejjęzykuleganieustannejmodyfikacjiizmianom.Terminy,
pojęciaanawetkategoriesąwytworemdeterminowanymkulturowo,czasowo,
przestrzennieatakżekontekstowo.
Analizakategorii,pojęćczyterminówwyznaczającychzakresproblemowy
iperspektywęeksplanacyjnąrealizowanychbadań,niezawszejestsamym
wsobie,celemteoretycznychdociekań.Jestjednakpodstawączyfundamen-
temkażdejwłaściwierefleksji,któraaspirujedomianabadanianaukowego.
Tofundamentalneznaczenieanalizypojęciowejzwiązanejestzjejroląwprzy-
najmniejtrzechobszarachprocesubadawczego:definiowaniaidelimitacji
przedmiotubadań,strukturyzacjiikonceptualizacjiproblemubadawczego
orazintersubiektywnejweryfikowalnościustaleńbadawczych,którajestjed-
nymzistotnychkryteriówszacowaniawartościpoznawczejbadańnaukowych.
Wpierwszymrzędzienależypodkreślić,żeanalizapojęciowajestjed-
nymzwęzłowychfazkonceptualizacjiproblemubadawczego.Wwymiarze
semantycznymbadazależnościisposoby,wjakiodnosisiępojęciedoodpo-
wiadającegomuprzedmiotu,zjawiska,faktu,zbioruczyrelacjimiędzynimi.
Docieka,wjakisposóbpojęciasązaangażowanewprocesustalaniaznaczeń
wyrażeńokreślającychprzyjętyproblembadawczy.Wtymkontekściedefi-
niowaniejestniezbędnewprocesiewyodrębnianiaprzedmiotubadań,czyli
jegodelimitacjiodotaczającejgoprzestrzeni.Uwzględniającfakt,iżprawie
wszystkiepojęciaanawetterminypolitologiczneposiadająwięcejniżjedną
definicję,ważnymzabiegiemjestskonstruowaniedefinicjioperacyjnejbądź
projektowej,którejinterpretacjajestadekwatnadlaprzyjętejperspektywy
eksplanacyjnejorazbędziekonsekwentniestosowanawcałościwywodu.
Umożliwiaonzachowaniekonsekwencjipojęciowejidyscyplinyanalitycznej
aprzedewszystkimzapobiegaskłonnościomdomieszaniaróżnychinterpre-
tacjipojęćczyterminówwcałościpracy.Częstowiążesiętozkoniecznością
wyborutakiejdefinicji,któraeksponujeaspektowozdefiniowanyprzedmiot
badań,osadzającgowokreślonejperspektywieinterpretacyjnejnp.instytu-
cjonalnej,behawioralnej,konfliktowej,funkcjonalnejiinnych.Brakścisłych
47
