Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Grafosłowotwórstwo
15
Wpostmodernistycznejkulturzeikomunikacjimedialnejwielokodowość,wie-
loznaczność,wizualność,polisensoryczność,transsemiotycznośćtostałecechy
komunikatu.Wzwiązkuznimiposzukujesięnowych,świeżychsposobówsłowo-
tworzenia.Grafiajestwłaśnietakimnarzucającymsię,bardzowyrazistymzabie-
giemsłowotwórczym.
Współczesnyodbiorcajęzykaprzyzwyczaiłsiędociągłegoposzukiwanianowo-
ścikomunikacyjnej.Iznajdujetakiekomunikacyjnenovummiędzyinnymi
wodmiennościgraficznejkomunikatu.Maonorównieżzwiązekzrosnącąrolą
atrybucjitekstuwewspółczesnejkomunikacji.Jakzauważajednazbadaczektek-
stówreklamy:nSłowojakograficznareprezentacjaarbitralnegoikonwencjonalne-
goznakujęzykowegoulegadestrukcjiistajesięprzedmiotemwprzestrzeni,figurą
kompozycyjną,słowoobrazem.Traciswojąlinearność,wzwiązkuztymproces
czytaniaprzekształcasięwoglądwizualny,samzapissłowamawalorznaczący”
(Kudlińska-Stępień2005,133).
Jakfunkcjonująwżnorodnychtekstachtypyderywatówwyróżnioneze
względunaokreślonyznakgraficzny?Ograniczamsiędowskazaniatrzechtypów,
wedługmnieciekawych,tj.znawiasem,zdywizemorazzwielkimiimałymilite-
rami(choćrównieciekawesątworyzużyciemniektórychsymboli,cudzysłowowe
czyzwersalikami).
1.Typzużyciemwewnątrzwyrazowegonawiasu
Nawiaspojawiasięwtekstachżnostylowych.Wtekstachnaukowychnp.czę-
stowystępujewtytułach(nagłówkach),śródtytułach,awięcwpozycjistrategicz-
nejtekstu(nawiaszastosowanywinnejpozycjiifunkcji,np.jakoparenteza,nie
zostanietuomówiony):(Nie)kompetencjejęzykowe(tytułkonferencyjnegoreferatu),
Kontekstkulturowyskładnikiem(nie)rozumieniafrazeologizmówJanaAndrzejaMorsztyna
(tytułartykułu),Język(za)pisany,atakżepozatytułemwkorpusietekstunaukowe-
go,np.(roz)negliżować,(u)porz!dkowanie.Nawiassłużytuprzedewszystkimkon-
densacjiznaczeniowejwypowiedzi(Awdiejew1995):łączywjednejstrukturzedwa
sensy1lubwięcej(czasemdoszukaćsięmożnafunkcjiaksjologicznej,np.
(nie)kompetencje).Iwtensposóbsugerujeodbiorcyniejednoznacznąinterpretację,
złożonesensytakiejstruktury,wuproszczeniu:senswynikającyzwyrazuzuw-
zględnieniemczęścinawiasowejisenswyrazupozbawionegotejnawiasowejcząst-
ki.Takiedochodzeniedoobjaśnieniaznaczeniagraficznejjednostkileksykalnej
1Sens=tekstowaaktualizacjaznaczenia.