Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Wolnośćwypowiedzi
powiedziprowadziłobydoodebraniajednostcemożliwościodkrywania
prawdy.
ObrazwolnościsłowaijejrolawdemokracjiokreślonyprzezJ.S.Mil-
la,maprowadzićdoUduchowegoszczęścialudzkości”;zagłuszenieczyjejś
myślitozagłuszenieprawdy.Jednakżenależykontrolowaćjednostkę,je-
śliwolnośćsłowamogłabynaruszyćdobrainnych.
Wpaństwiedemokratycznym,wżadnympaństwie,niemamowy
ocałkowitejwolnościwżadnymzakresie,takżeiwtym,będącymprzed-
miotemtychuwag.Koniecznejestwięcwyznaczeniejejgranic,szczególnie
mającnauwadzegwałtownyrozwójśrodkówkomunikacjiorazwalkękon-
kurentównarynkumediów,wymuszającepośpiech,bylejakośćwweryfi-
kowaniuźródełinformacji,czydającąsięzauważyćnierzetelnośćmeryto-
rycznądziennikarzy.
Charakterystycznejest,żeowolnościsłowamówisięprzedewszyst-
kimwokreślonychkontekstach;wprawdzieprawnegwarancjedotyczą
wszystkich,tozazwyczajjestonaporuszanawzwiązkuzwypowiedziami
rozpowszechnionymiprzezszerokorozumianąprasęipolityków.Nicwtym
dziwnegoobarodzajewypowiedzimajądużyspołecznyoddźwięk.
Szczególnieistotnejest,żewdwudziestymwiekuwzrosłotakzna-
czeniemediów,stałysiępodstawowymśrodkiemspołecznegoobiegu
informacyjnego.Aktualnieichrolęuzupełniania,aniekiedyiprzejmuje
Internet.CharakterystycznajestwtymkontekściewypowiedźR.Kapuściń-
skiego,którywjednymzwywiadówstwierdziłm.in.,żerozwójmediów
postawiłprzednamijedenzgłównychproblemówetyki,amianowicie
problemprawdyikłamstwa.Wśredniowieczuśrodkiemkomunikowania
siębyłlist.Piszącygojeślikłamałokłamywałokreślonegoczłowieka.
Hitlermógłokłamać40milionówludzi,Stalin200milionów.Dziśniektóre
programytelewizyjneoglądamiliardwidzów.Jeślitamprzenikniekłam-
stwo,tozostaniepowielonemiliardrazy.Ciężarnadużyciastaniesięnie-
porównywalniewiększy
8
.
Problemgranicwolnegoobiegusłowawwypowiedziachprasowych
mawięcfundamentalneznaczeniedlawszystkich,doktórychdocierataki
przekaz.Wyznaczająjezarównoprzepisyprawa,jakinormyetyczne,nie-
kiedyzesobązwiązane;należyjedyniezwiązektendostrzec.Takżetekwe-
stiebędąprzedmiotemdalszychuwag,choćzoczywistychwzględów
pierwszoplanowebędąregulacjezawartewprawiestanowionym.
8
Por
.GazetaWyborczaz10maja1994r.;por.równieżE.Barendt,FreedomofSpeech,Oxford2005,
s.37in.;R.L.Holsinger,MediaLaw,NewYork1987,s.2in.
17