Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
SPALANIEPALIW
JAKOPRZYCZYNAZMIANKLIMATU
1.1.Przyczynyzmianklimatu
Globalnezmianyklimatuwywołanenajogólniejsubstancjamiiprocesami
wpływającyminabilansenergetycznyZiemi.Czynnikitemającharakterzarówno
naturalny,jakiantropogeniczny,związanyzdziałalnościączłowieka.Tempoiska-
lazmianklimatuzależąodwymuszaniaradiacyjnego(czylizmianybilansupro-
mieniowaniawatmosferze),klimatycznychsprzężeńzwrotnychienergiimagazy-
nowanejprzezsystemklimatyczny1.
Możnawyróżnićdwagłównepodejściawdefiniowaniuzmianklimatu.Pierw-
szeznichzakłada,żezmianyklimatumogąbyćwynikiemdziałaniaczynników
naturalnychorazdziałalnościczłowieka.Takiszerokisposóbdefiniowaniazmian
klimatustosowanyjestwm.in.raportachMiędzyrządowegoZespołuds.Zmiany
Klimatu(IPCC),przygotowującegoraportyostaniewiedzynatematzmianklima-
tu2.Wpiątymraporcietegoorganuzmianęklimatudefiniujesięjako„zmianęstanu
klimatu,którąmożnastwierdzić(np.dziękiwykorzystaniutestówstatystycznych)
napodstawiezmianśredniejlubzmianzmiennościjegocech,którautrzymujesię
wdłuższymokresie,zwykleprzezdekadylubdłużej.Zmianaklimatumożebyć
wywołanasiłamizewnętrznymiiprocesaminaturalnymi,takimijakzmianycykli
słonecznych,wybuchywulkanów,orazciągłymizmianamiantropogenicznymi
wskładzieatmosferyczysposobiewykorzystaniuziemi3”.
Drugiepodejściewdefiniowaniuistotyzmianklimatujestmniejpopularne
iograniczasiędoskutkówdziałańpodejmowanychprzezczłowieka.Takiestano-
wiskoprzyjętom.in.wKonwencjiNarodówZjednoczonychwsprawiezmiankli-
matu(UNFCCC),koncentrującejsięnaograniczeniuemisjigazówcieplarnianych
1Zmianaklimatu2013.Fizycznepodstawynaukowe.PrzyczynekIGrupyRoboczejdopiątego
raportuocenyzmianyklimatuMiędzyrządowegoZespołuds.ZmianyKlimatu.Podsumowaniedla
decydentów,IntergovernmentalPanelonClimateChange,Szwajcaria2013,s.11i14;B.Brzóska,
A.Jaczewski,PrzyszłezmianywybranychwskaźnikówklimatycznychdlaPolskinapodstawiewyni-
kówdynamicznegodownscalingu,„PraceGeograficzne”2017,z.149,s.9.
2E.Levina,D.Tirpak,AdaptationtoClimateChange:KeyTerms,OECD,Paryż2006,s.12.
3ClimateChange2013:ThePhysicalScienceBasis,IPCC,s.1450.