Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Naukaokomunikacji
Konwergencyjnakoncepcjakomunikacjiuwzględnianietylkoinstru-
mentalno-techniczny,alerównieższerszy,teleologiczno-aksjologicznywy-
miarkomunikacji.Uwzględnienietegoaspektukomunikacjipozwalana
objęcieanaliząmechanizmówprzyjętychwkonkretnychtypachdyskursu,
służącychdokorygowaniaichprzebiegupodkątemrealizacjiokreślonych
zadańzpunktuwidzeniaochronyokreślonychwartości.Tymsamymkonwer-
gencyjnakoncepcjakomunikacjizakładazwiązekstrukturydyskursuzjego
celem,copowoduje,żeskutecznośćiracjonalnośćokreślonegodyskursu
niejestoceniananapodstawieapriorycznychitranscendentalnychwarun-
kówidealnejsytuacjimowy,lecznapodstawiestopniarealizacjiwarunków
racjonalnościzwiązanychzprzynależnościądookreślonegotypudyskursu,
wyróżnionegozewzględunacel,doktóregorealizacjionsłuży.
1030Epistemologicznezałożeniakoncepcji
komunikacyjnych
Upodstawobupowyżejomawianychkoncepcjikomunikacjileżąza-
sadniczoróżnezałożeniaepistemologiczne.Wprzypadkuujęćtransmi-
syjnychkomunikacjadokonujesięzapomocąobiektywnychinformacji,
ajejcelemjestskutecznezarządzaniejakimśukładem.Wprzypadkuujęć
konwergencyjnychkomunikacjamacharakterdynamicznejinterakcjimiędzy
podmiotami,ajejcelemjestosiągnięciemiędzynimiporozumienia
31
.Ujęcie
konwergencyjnenawiązujewięcdoetymologiisłowaDkomunikować”,awięc
dołacińskiegoczasownikacommunicareczynićwspólnymidopuszcza
konstytutywnycharakterkomunikacjidlarzeczywistości,natomiastkon-
cepcjatransmisyjnanawiązujedosensułacińskiegoczasownikatransmittere
przesyłać,przenosić,przekazywaćograniczającrozważaniaokomunikacji
dozagadnieniaprocesówkodowania,dekodowaniaitransmisjiinformacji,
awięcformalnegoaspektukomunikatu.
Wkoncepcjikonwergencyjnejakcentrozważańkładziesięnapercepcji
wiadomościinawpływiejejrozumienianaprzebiegprocesukomunikacji
oraznajegoefekty
32
.Inaczejniżkoncepcjatransmisyjna,którazasadni-
31
Por.D.McQuail,S.Windahl,CommunicationModels...,s.5.
32
SzerzejW
.Schramm,HowCommunicationWorks(w:)W
.Schramm(red.),ThePro-
cessandEffectsofMassCommunication,UniversityofIllinoisPress:Urbana1954,s.51–64;
34