Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Okresprzeprowadzonychanalizobejmo-
wałprzeważniewielolecie1961-2013.Krótszy-
miciągamicharakteryzująsięprzekroje:Nacyna
-Rybnik(1979-2012),Bierawka-TworógMały
(1969-2013)iWisła-Pustynia(1971-2013).
Mimokrótszychciągówpomiarowychzdecydo-
wanosięnaanalizyilościowe,ponieważNacyna
iBierawkasągłównymiodbiornikamiwódko-
palnianychzRybnickiegoOkręguWęglowego,
awprzekrojuWisła-Pustyniabilansowanajest
całailośćwódkopalniachzGZWzrzucanawdo-
rzeczuWisły.Analizyilościoweobjęłydodatkowo
rzekiiprzekroje:OdręwChałupkach,Piotrówkę
wZebrzydowicach,SzotkówkęwGołkowicach,
WisłęwSkoczowie,BiałąwCzechowicach-Be-
stwinie,PszczynkęwPszczynie,CzarnąPrzem-
szęwPrzeczycach,BrynicęwNamiarkach.Prze-
krojetezostałyuwzględnionewanalizachmimo
brakuobciążeniawodamikopalnianymizewzglę-
dunaichpołożenienaterenieGZW
.Szotkówka
iPiotrówkabyłyodbiornikamiwódkopalnia-
nych,aOdrawChałupkachjestobciążonazrzu-
tamiwóddołowychzkopalńczeskichzregionu
ostrawskiego.
Przebiegrocznychsumopadówwwieloleciu
1961-2013zostałprzeanalizowanyzapomocą
współczynnikaniedoboru/nadmiarun.Współ-
czynniktenprzedstawiazmiennośćopadówwpo-
szczególnychlatachwstosunkudowartościśred-
niejwieloletniejipozwalaporównaćanalizowane
zlewniepodwzględemprzebieguopadówwwie-
loleciu.Obrazujeonstopieńrozrzutuwstosunku
dośredniejwieloletniej.Określonyjestwzorem:
n
1
x
i
x
-
śr
x
śr
u100[%]
gdzie:
x
i-sumaopadówwdanymroku(mm),
x
śr-średniawieloletniasumaopadu(mm).
Tendencjezmianwysokościopadów,zmian
przepływóworazwskaźnikakoncentracjiprzepły-
wówGMOokreślonozapomocąregresjiliniowej
inieliniowej(funkcjawielomianudrugiegostop-
nia).Poobliczeniuregresjiliniowejinieliniowej
zostaławybranafunkcjaonajwiększejwartości
współczynnikadeterminacjiR2.Obliczonorów-
naniaregresjiliniowej:
y=ax+b,
orazzrównaniaregresjiwykładniczej:
y=ax2+ax+b
gdzie:
y-odpływ(opad)wrokut;
x-kolejnyrokciąguobserwacyjnegooznaczony
jako1,2,3,…,x;
a-współczynnikregresji;
b-wartośćstała.
Ocenyistotnościtendencjizmianprzepły-
wówiopadówatmosferycznychdokonanozapo-
mocądwóchtestówmonotonicznych:t-Studenta
iτ-Manna-Kendalla.Statystykatzostaławykorzy-
stanadoweryfikacjihipotezyoistotnościwspół-
czynnikakorelacjipomiędzyciągiemdanychob-
serwacyjnych,aprostąlubkrzywąregresji.
T
tS
1
R
1
N
-
-
R
2
gdzie:
T
R-współczynnikkorelacji,
N-liczebnośćpróby.
tS-statystykat-Studenta,
TesttrenduManna-Kendallaweryfikujehi-
potezę,czykolejnośćrozkładuwczasiewartości
mniejszychiwiększychjestprzypadkowa(Mann,
1945;Kendall,1975;Kożuchowski,Żmudzka,
2001).Wodniesieniudokażdejwartościwsze-
reguczasowymokreślasięliczebnośćnastępują-
cychponiejwartościwyższych,apotemoblicza
sięstatystykę:
W
1
4
P
[
N
(
N
-
1
)]
-
1
-
1
gdzie:
P=
¦
n
i
N-liczebnośćciągu(niżejN=50),
n
i
-liczebnośćwartościwyższychodkolejnych
wyrazówszereguczasowegox_i.
ZkoleiwartośćSjestobliczanazapomo-
cąwzoru:
S
1
¦
n
j
1
-
1
1
k
¦
1
n
j
+
1
THO(
x
k
-
x
j
)
14
