Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zmienności(Zborowski1986,20).Uszczegółowienietegopodejściaodnaleźćmożna
takżewszerokimujęciuJohnaE.Drevdahla,wedługktórego
(ś)jesttozdolnośćdowszelkiegorodzajukompozycji,wytworówlubpomysłów,które
sąwzasadzienowelubnowatorskieiniebyłyuprzednioznaneosobiewytwarzającej.
Możetobyćaktywnośćwyobraźnilubmyślowasynteza,którychproduktniejesttylko
podsumowaniem.Możeonaobejmowaćtworzenienowychmodeliiłączenieinfor-
macjipochodzącychzpoprzednichdoświadczeńorazprzeniesieniedawnychrelacji
donowychsytuacjiiwprowadzeniedonichnowychzmiennych.Musibyćcelowalub
ukierunkowananacel,aniemożetobyćjałowefantazjowanie,choćniemusimieć
bezpośredniegopraktycznegozastosowaniaalboteżbyćdoskonałymlubskończo-
nymwytworem.Możeteżprzybieraćformęwytworuartystycznego,literackiegolub
naukowegoalbomiećcharakterproceduralnybądźmetodologiczny(Drevdahl1956
za:Krauze-Sikorska2006,22).
Wdyskursiepedagogicznymipsychologicznymdyskusjanadtwórczościąnaj-
częściejpodejmowanajestwczterechwymiarach:
-twórczośćjakodzieło(wytwór),
-twórczośćjakoproces,
-
twórczośćjakozespółzdolności(właściwości)intelektualnychbądźzespółcech
osobowościowych,
-twórczośćjakozespółstymulatorówspołecznych(społecznyklimatuwarunkowań
twórczych(Popek1988,10).
Perspektywęujmowaniatwórczościwedługwyżejwymienionychwymiarów
podjąłm.in.MirosławSzymańskipodwzględemwytworujakodziełatwórczego,
któremożeprzybraćformęrzeczy,idei,zachowańlubsposobuobserwowaniaświata,
azatemnobejmujerzeczywistośćpozapodmiotowąizpunktuwidzeniapedagogiki
nienajistotniejszą”(Szymański1987za:Uszyńska-Jarmoc2003,19).Jednak,jak
wskazujeStanisławPopek,wytwórmusispełnićpewnecechy,tj.nnowość,orygi-
nalność,generatywność,atakżepowinienuzyskaćspołecznąakceptację”(Popek
1988,10).Wtakrozumianymstwierdzeniuefekttwórczyniejestjużrówniełatwy
dozbadaniaiopisania.
WedługMorrisaI.Steinatwórczośćtonprocesprowadzącydonowegowytworu,
któryjestakceptowanyjakoużytecznylubdoprzyjęciadlapewnejgrupywpewnym
okresie”(Stein1953,322).Todośćogólnestanowiskopodzielalirównieżinnina-
ukowcy,tj.CarlR.Rogers(1954),HenryA.Murray(1959),RolloMay(1959),Donald
W
.MacKinnon(1963)czyRichardJ.Suchman(1957)(Strzałecki1969,13-27).Podob-
nądefinicjęprzyjmowałZbigniewPietrasiński,uznając,iżjestntoaktywnośćprzyno
-
szącawytworydotądnieznane,azarazemspołeczniewartościowe”(Pietrasiński1969,
10).Aktywnośćtwórczajestpołączeniemnróżnychelementówrzeczywistości.Proces
twórczyłączyjeiintegrujewsposóboryginalnyinieoczekiwany”(Read1976,16).
14
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
