Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Historiadomu–wybranezagadnienia
27
kontaktzkrajobrazemiprogramcałejsiedziby
10.Obejmowałonprzystańoraz
połączonązniągrotępustelnika–miejscepracypoetyijednocześnieświąty-
nięnatury–muzeumosobliwościnaturalnych.Tanaznaczonapoglądamieste-
tycznymiPopelarezydencjastałasięwzoremdlainnychrealizacji,któremoż-
naokreślićjakoDarchitektoniczneautoportrety”.
ZaprojektowanaprzezprzyjacielaPopela,RichardaBoylela,willawChis-
wick,mieściłajegokolekcjęstarożytnościisztukiwłoskiej.Otaczałjąpark
ocechachogrodufrancuskiego,jednakswobodnewkomponowanieweńpawi-
lony,kolumny,obeliski,spoliairzeźbyorazmalowniczoukształtowaneobrze-
żaznaturalnierozlanąrzeką,zmostkamiigrotąbyłyzapowiedziąromantycz-
negostyluangielskiejrezydencji.Boylestworzyłdlasiebiearkadyjskikrajo-
braz,wktórymobiektyarchitektoniczneniemiałyznaczeniafunkcjonalnego,
asłużyłyjedyniewywoływaniupoetyckichskojarzeń.Jesttopierwszewhisto-
riikompletneiświadomedziełoarchitektonicznebędącewłasnościąjego
twórcy,zainspirowanegozarównowspomnieniami,jakiliterackimiorazkolek-
cjonerskimipasjami.Zjednejstronytaromantycznapostawaprzyczyniłasię
dowypracowaniakoncepcjimalowniczościorazswobodnegokorzystania
zwielościstylówarchitektonicznych,zdrugiejzapoczątkowałaalternatywne
podejściedoużyteczności,podporządkowaneindywidualnympotrzebom.
a
b
Ilustr.1.6.PhilipWebb,RedHouse(domW.Morrisa),BexleyheathwUpton,Anglia,1859-1860.
Funkcjadomuwynikabezpośredniozestylużyciamieszkańców;a)widokelewacjiwschodniej
zwidocznąnapierwszymplaniestudnią,symbolicznymodpowiednikiemfonsvitae,b)pokójdopracy
napierwszympiętrze;uwagęzwracamebelumieszczonywcentralnejczęści,będącyjednocześnie
biblioteczką,szafąnarysunki,ławą(podktórąukrytokaloryfer)iłóżkiem[źródło:Postiglione,2004]
NaprzełomieXVIIIiXIXw.układfunkcjonalnydomuuległzasadniczym
zmianom,prowadzącymdoustaleniawłaściwychrelacjimiędzyposzczególny-
mipomieszczeniamizuwzględnieniemergonomii,technologiiikomfortu.Pod
wpływempismJohnaRuskinaorazideiWilliamaMorrisairuchuArts&Crafts
mieszkańcyoczekiwalijednościzmiejscemoraztradycjąinaturą,atakże
niesformalizowanychwięzizrodzinąiprzyjaciółmi.Domymiaływyglądać
10DomwstylupalladiańskimzaprojektowałJamesGibbs.Zburzonogow1807r.napolecenie
właścicielki,którejprzeszkadzaliodwiedzającygoliczniwielbicielepoety.Fakttenobrazuje,jak
silnywpływmiałasiedzibaPopelanaarchitekturęrezydencjonalnąwAnglii[Pieńkos,2005,s.45-51].
