Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pamięćspołecznaijejodmiany
element:wewnętrznąstrukturękanonu.Wróżnychkulturachfunkcjonują
rozmaitejegoodmiany.Kanonyzamknięte,wktórymskodyfikowanesą
zarównotworzącegoelementy,jakiprzypisaneimwartości,funkcjonować
mogąwspołeczeństwachsilniezhomogenizowanych,podczasgdywspołe-
czeństwachpluralistycznychmamydoczynieniazkanonamiotwartymi.
Sątotakiekanony,wktórychskodyfikowanesąelementyzaliczanedo
kanonu,alenieichinterpretacje,tebowiemmogąbyćróżne.Wspołe-
czeństwachponowoczesnychcharakteryzującychsiępłynnymiporządkami
społecznymi,awsferzekultury–zanikiempoczucialinearnościczasu,
pojawiająsiękanony,którezbrakulepszejnazwyokreśliłemregułąkano-
niczności.Totakirodzajkanonu,wktórymanijegoelementy,aniprzypi-
saneimwartości(interpretacje)niesąściśleskodyfikowane.Jedyne,cojest
tudane,tosamazasada,żejakieśkanonyistnieją.Kanonytakiekonstru-
owanesąciągleodnowa.
Wyróżnienierodzajówkanonujestsprawądośćistotnązpunktuwidze-
niabadańnadpamięcią.Jeżelibowiemdwiemapodstawowymifunkcjami
kanonów(jakrównieżpamięcizbiorowej)sąintegracja(poprzeztworzenie
pulisymboliidentyfikacjizgrupąipuliwspólnychwartości)orazlegitymi-
zacjaporządkówspołecznych,tokażdyzwymienionychrodzajówkanonów
spełniatefunkcjewinnysposób(rozwijamtentematwzamieszczonych
wniniejszymtomieartykułachokanonie).
Wbadaniachnadpamięciąspołeczną(pamięciązbiorową,kano-
nami)zasadnezheurystycznegopunktuwidzeniajestprzyjęciezałożenia
ojejtrójwymiarowym(trójaspektowym)charakterze.Trzywspomniane
wymiary(aspekty)to:(1)nośniki;(2)łączoneznimiwartości(idee,
wzoryzachowań);(3)kategoriaprzodkówgrupy(czylijakagrupa„wytwo-
rzyła”danąprzeszłośćiktowzwiązkuztymmożesięnaniąpowoływać,
czyjąjestwłasnością).Funkcjonującewrzeczywistościprzypadkipamięci
społecznejróżniąsięmiędzysobąwagą,jakąprzypisujesięposzczególnym
wymiarom(aspektom),jakożeróżneaspektyważnesąwsporachoprze-
szłość.Wsporach(dyskusjach)oprzeszłośćwobrębiejednegospołeczeń-
stwachodzizazwyczajoto,jakieelementynależądokanonu,jakajestich
hierarchia(któreświętoważniejsze:3majaczy11listopada)ijakiewarto-
ścionereprezentują(Kościuszkosymbolemsolidaryzmuklasowegoczy
ruchuchłopskiego).Wsporachocharakterzeklasowymorazowymiarze
międzynarodowymważnystajesięponadtowymiarprzodków.Niemusi
17
