Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Miejscapamięci
2013,s.77–100),dziśjużjestznaczniemniejpublikacjinatentemat,ate,
któreistnieją,nieujmujątegozagadnieniajakdotychczaswmetaforycz-
nymznaczeniu,leczdotyczązwykłychmaterialnychprzedmiotów.Choć
samprzyczyniłemsiędopopularyzacjipojęciamiejscpamięciwszerokim
(ifizycznym,imetaforycznym)znaczeniu10,dokonującąsięzmianęuważam
zakorzystną.Wewczesnychartykułach,rozwijającpomysłyPierre’aNory
formułowanenaseminariach,zamiejscapamięciuznawałemtakienośni-
kijakichkolwiektreści,któreuznanowokreślonejwspólnocielubgrupie
społecznejzaważne.Tym,comiałoróżnićmiejscapamięciodzwykłych
nośnikówprzeszłości,byłoto,żewzbiorowościach,któreuznająjezaswoje,
funkcjonująonepodobniejakstanowiskaarcheologiczne–miejsca,wktó-
rychciąglemożnaodkrywaćcośważnego.Wprzypadkumiejscpamięci
fakt,żejakieśwartości,ideeczywzoryzachowańzostaływnichodnalezio-
ne,nadajeimszczególneznaczenie(temupoświęconyjestartykułNośniki
pamięci,miejscapamięci).
Początkowometaforycznerozumieniepojęcia„miejscapamięci”zdecy-
dowaniedominowało,jednakwspomnianytujużboommnemoniczny
sprawił,żezaczętosięinteresowaćnadaniemhistorycznegopiętnareal-
nejprzestrzeni,aposzczególnejejelementyodkrytenanowolubnowe–
implantyimitującedawność(Golka2009)–określaćmiejscamipamięci.
Wliteraturzeprzedmiotu,jakjużnadmieniłem,termintenfunkcjonuje
wdwuróżnychznaczeniach:metaforycznymifizycznym,comożewywo-
ływaćnieporozumienia.Nieproponujętużadnychkonkretnychrozwią-
zań,sądzę,żesytuacjarozwikłasięsama.Pragnąłbymjedyniedodać,że
pozostanietylkoprzyterminie„miejscapamięci”wznaczeniudosłownym,
fizycznym,arezygnacjazmetaforycznegojegoużycianiezubożąwarsz-
tatubadaczypamięciprzeszłości.Metaforycznerozumieniemiejscpamięci
możezpowodzeniembyćzastąpioneprzezpojęciesymboluwznaczeniu,
jakienadałmuPaulRicoeur(1985)–symboldajedomyślenia(tamże).
10Pierwszytekstukazałsięwroku1982,ostatnizamieszczonyjestwtymzbiorze.
