Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.2.StrukturyII-rzędowe(konformacje)
21
odbiciamilustrzanymi,alenienakładającesięnasiebie,nazywasięenancjomerami.
Jeżelicząsteczkanakładasięnaswojelustrzaneodbicie,tojestonaachiralna.
Gdywmonomerzelubwmerzemakrocząsteczkiwystępujeasymetryczniepodsta-
wionyatomwęgla,tzw.chirotopowy(stanowiącycentrumstereogenicznelubcentrum
chiralności),znajdującysięwotoczeniuchiralnym,wówczaszwiązektenstajesięop-
tycznieczynny,wykazującydladwóchenancjomerówlewo-iprawoskręcalność
przechodzącegoprzezeńświatła.Mieszaninęrównomolowądwóchenancjomerów
lewoskrętnych,oznaczanych(-),iprawoskrętnych,oznaczanych(+)nazywasięmiesza-
ninąracemiczną.
Prochiralnośćjesttowłaściwośćgeometrycznaachiralnegozwiązku,którymoże
staćsięchiralnywnastępstwieprocesówdesymetryzacji.
Achiralnyzwiązeklubjegoczęśćjestnazywanyprochiralnym,jeżelimożestaćsię
chiralnymwwynikuzastąpieniaatomulubachiralnejgrupyinnymatomemczygrupą.
Polimeryenancjomeryczne,możnaotrzymaćzapomocąpolimeryzacji(patrz
rozdz.21.5):
–enancjomerycznieczystychmonomerówchiralnych,
–racemicznegomonomeruirozdziałumakrocząsteczek(–)od(+),
–asymetrycznejprzyużyciudosyntezymonomerówachiralnychiprzekształceniuachi-
ralnegopolimeruwchiralnyzapomocąchiralnychkatalizatorów.
PolimeryenancjometryczneizotaktycznemogątworzyćII-iIII-rzędowestrukturychi-
ralne(rys.3.8).Charakteryzująsięonewysokimstopniemuporządkowaniamorfologicz-
negoifazowego,pozwalającegonapełnienieściśleokreślonychfunkcji,np.wprzyrodzie
białka.
Rys.3.;.PowstawaniechiralnychstrukturuporządkowanychIIiIII-rzędowych.Gwiazdkaoznaczacen-
trumchiralności
