Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ArchetypMatki-Polkiwkulturzepolskiej
13
chroniącedzieci.Obraztenzmieniałsięzbiegiemczasuhistorycznego,Matkę-Pol-
zaczętoutożsamiaćzinnymirolami.Przykładowo:StanisławWyspiański,jeden
zprzedstawicieliMłodejPolski,pokazywałnaobrazachpostaćmatkikarmiącej
ipielęgnującejdziecko,skupiającejsięnatworzeniuwięzizdzieckiemodjegona-
rodzin.WokresieIIwojnyświatowejarchetypMatki-Polkipowróciłdopierwot-
negozarysu.PotwierdzeniemtegomożebyćprzeprowadzonaprzezWeronikę
Grzebalską(2013)analizawywiadówzkobietami,którebrałyudziałwpowstaniu
warszawskim.Autorkastwierdza,żebezzaangażowaniamatekiichgotowoścido
poświęcenia,walkiniepodległościowenieprzyniosłybyrezultatu.Matka-Polka
wokresiewojnyponowniezacelstawiałasobiewychowaniesynówdoobowiąz-
kupatriotycznegoipoświęcaniasięwwalce.Autorkaakcentujerównież,żewtym
czasieaktywnośćMatki-Polkipolegałanaczynnościachorganizacyjnych,takich
jak:dożywianieżołnierzy,organizowanieopiekimedycznejczydostarczanienaj-
potrzebniejszychartykułów.
NiemniejwymagającerolebyłyprzypisywaneMatkom-Polkomwokresie
socjalizmu.KobietyDwalczyły”ozdobyciepożywienia,staływdługichkolejkach,
jednocześniepracowałyzawodowo.SławomiraWalczewska(1999)nazwała
sytuacjęDmatriarchatemdomowym”,wktórymkobietaposiadałaDwładzę”nad
resztąrodziny.Władzatajednakmiałabardzowąskizakresiograniczałasiędo
prowadzeniagospodarstwadomowego.Byłaokupionawyrzeczeniami,czasem,
pracąizmęczeniem,awporównaniuzwładząmężczyzn,aktywniedziałających
wsferzepublicznej,traciłanawartości.Trzebajednakpodkreślić,żeniektóre
Matki-PolkiwokresiePRL-ubyłypodobnedotychzokresuromantyzmu-włą-
czałysięwdziałalnośćpolitycznąlubponosiłyofiaryicierpiaływtrakcierobot-
niczychstrajków.
ZaryshistorycznyarchetypuMatki-Polkimożnaodnaleźćrównieżwczasach
współczesnych.MartynaPryszmont-Ciesielska(2013)dokonałainteresującej
analizyprojektufotograficznego,wktórymbrałyudziałkobiety-matkiwróżnym
wieku.Analizowanefotografiepokazująrole,wjakichwystępują.Autorkanadała
imnastępującenazwy:Dmatkawaleczna”,Dmatkaprzynadziei”,Dmatkarodziciel-
ka”,Dmatkapiastunka”,Dmatkapoświęcającasię”,Dmatkastrażniczka”,Dmatkakar-
micielka”.WedługniejzdjęciatworząwizerunekmatkiwPolsce,tzw.DMatkiPolki”,
wktórychdominujemotywMatkiBoskiej,utożsamianejzarchetypemkobiety
imatki,cobyłoakcentowanejużwokresieromantyzmu.
SzczegółowącharakterystykęwspółczesnegoobrazuMatki-Polkiprzesta-
wionowdalszejczęściksiążki,skupiającsięnaarchetypiewobecnychczasach,
atakżenawyłaniającymsięzniegostereotypie.Przejścieodarchetypudoste-
reotypuilustrujemym.in.woparciuoujęcieMatki-Polkijakoelementukultury
internetowej.