Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kontrastywnośćinterlingwistycznawkontekścieinspiracjił
45
tekstologicznie30.Dyskursrozumiesięwnichjakozbiórtekstów/wypowiedzi
powiązanychzesobątematycznie31.Gatuneknatomiast,jakjużwspomniano,
rzadkołączysięwbadaniachgermanistycznychzdyskursem,częściejnatomiast
zsieciątekstów32.
Lingwistykędyskursutraktujesięwprawdziewramachtegokierunku(tzn.
lingwistykidyskursuzorientowanejtekstologicznie)jakokontynuacjęlingwistyki
tekstu,jednaknależyzauważyć,żebadanianaddyskursemniestanowiąjedynie
prostegoposzerzeniaobszarudociekań.SłuszniezaznaczaOlivierStenschke33,
żeobaobiektybadawcze–tekstidyskurs–znaczniesięodsiebieróżnią.
Podczasgdytekstysąuchwytne(dosłownie:dostrzegalne),odyskursachnie
możnategopowiedzieć.Tolapidarnestwierdzeniemożnauznaćwtakutworzonej
dychotomiitekst–dyskurszafundamentalne.Różnanaturaobuobiektówjest
wręczzaproszeniemdoanalizróżnorodnychdyskursów,którewprawdzieskładają
sięztekstów,jednakżeniesąichprostąsumą.
Wbadaniachpolonistycznych,wktórychrozumieniedyskursupodlegarów-
nieżewolucji,wtlepojawiasięjednakrozumieniedyskursujakotekstuwkon-
tekście.
Podobnepodejściegermanistycznedodyskursuograniczasięnatomiastdo
początkowejfazybadańnadtymzjawiskiem.Wlingwistycedyskursujako
odrębnejdyscypliniedominująujęciaoproweniencjispołeczno-filozoficznej,
wktórychtekst/wypowiedźjestjednymzkomponentówdyskursu.
Wujęciachgermanistycznych,inspirowanychprzemyśleniamiMichelaFou-
caulta,dyskurswdużymuogólnieniurozumiesięjakopraktykękomunikacyjną,
któradeterminujepodmiotwjegodziałaniu(językowym)orazzbiórtekstów
(wypowiedzi)naokreślonytemat(np.:terroryzm,energiaatomowa,tolerancja).
Dyskurswanalizachwiążesięzodpowiednimkorpusem,którykonstytuują
teksty/wypowiedzi.Busse/Teubert(1994)34wyróżniająkorpusfikcyjny[imagi-
30Por.np.I.Warnke,AdieuText–bienvenueDiskurs?ÜberSinnundZweckeinerpoststruktu-
ralistischenEntgrenzungdesTextbegriffs,[w:]BrauchenwireinenneuenTextbegriff?Antwortenauf
einePreisfrage?,red.U.Fix,K.Adamzik,G.Antos,M.Klemm,PeterLangVerlag,Frankfurtam
Main2002,s.125–141;W.Heinemann,TextlinguistikversusDiskurslinguistik?,[w:]Modernedeut-
scheTexte.BeiträgederInternationalenGermanistenkonferenzRzeszów2004,red.M.Wierzbicka,
M.Sieradzka,J.Homa,PeterLangVerlag,FrankfurtamMain2005,s.17–30.
31Por.np.I.Warnke,op.cit.;K.Adamzik,Sprache:WegezumVerstehen,A.FranckeVerlag,
TübingenundBasel2001.
32Por.np.K.Adamzik,DieZukunftderTextsortenlinguistik…,op.cit.,s.15–30.
33O.Stenschke,EinmalText–Diskursundzurück!WelchesInteressehatdiediskursanaly-
tischeForschungdaran,OrdnunginsDickichtderTextdefinition(en)zubringen?,[w:]Brauchen
wireinenneuenTextbegriff?,red.U.Fix,K.Adamzik,G.Antos,M.Klemm,PeterLangVerlag,
FrankfurtamMain2002,s.113–124.
34Por.D.Miller,Foucaultponiemiecku,czylidyskursodyskursiewjęzykoznawstwie
