Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
StefanM.Kwiatkowski
•poziommodeliwyobrażeniowych(MW),
•poziommodelisymbolicznych(MS),
•poziomstrukturteoretycznych(ST).
Wyróżnieniepewnychpoziomówwramachprocesówciągłychjestznanymzabie-
giemmetodologicznymstosowanymzpowodzeniemwróżnychdyscyplinachnauko-
wych.Głównymproblemem,jakjużwspomniano,jestopracowaniezasad(kryteriów),
któreumożliwiająprzyporządkowaniepewnymelementomobiektuelementówmo-
delu–wnaszymprzypadkuczterechpoziomówpoznawaniaidziałaniatechnicznego.
Owązasadą–kryteriumpozwalającymnawyróżnienietakichanieinnychpoziomów
–byłsposóbkodowaniainformacjiprzezucznia.
Napoziomiepoznaniazmysłowegoiczynnościmotorycznych(PZ)funkcjono-
waniesystemukodującegocharakteryzujesięróżnicowaniemprostychdoznańzmy-
słowychpodczasspostrzeganiazjawisk,przedmiotów,czynnościmotorycznychlubich
cechjednostkowychoraztworzeniemobrazówzmysłowychzjawisk,przedmiotówiru-
chówroboczych(Nęcka,Orzechowski,Szymura2006,s.277–318).Natympoziomie
uczeńwpełnipostrzegaróżnorodnośćświatatechnikiitechnologii.Całościowyobraz
tegoświataskładasięzdużejliczbyobrazówjednostkowych,któresąodbieranebez
uświadomieniawystępowaniaistotnychzwiązków,prawidłowości,ciągłości,wspól-
nychcechiwzajemnychrelacji.Przedmiotem(treścią)poznaniazmysłowegojestwięc
pewienelementrzeczywistości,niewielkijejfragment,dostępnybezpośredniejlubpo-
średniej(przywykorzystaniumediów)obserwacji–zpominięciemrelacjizinnymi
rzeczywistymielementami,zktórymijestonlogiczniepowiązany.Wpraktyceeduka-
cyjnejuczeńkodujeobrazyzmysłowe,którepowstaływprocesachobserwacjizjawisk
fizycznychiprzedmiotów(maszyny,urządzeniapomiarowe,materiały)lubczynno-
ścimotorycznychwykonywanychprzeznauczyciela-instruktora(por.Dennett2016,
s.66–79).Naanalizowanympoziomiemamyrównieżdoczynieniazkształtowaniem
pojęć(samodzielnymiwewspółpracyznauczycielem-instruktorem,atakżezinnymi
uczniami).Spostrzeganiebowiem–zarównosemantyczno-operacyjne(znaczeniowo-
-czynnościowe),jakisensomotoryczne(czuciowo-ruchowe)–jestprocesemsprzyjają-
cymkojarzeniunazwzodpowiadającymiimmaszynami,urządzeniamiinarzędziami
(desygnatami),atakżeanalizomzewnętrznych,obserwowalnychichcech.
Napoziomiemodeliwyobrażeniowych(MW)uczniowiekodująinformacje
ozdarzeniach,faktach,zjawiskachiczynnościachorazorelacjachmiędzynimi(por.
Dennett2016,s.79–86).Napodstawieobserwacjiispostrzeżeńdokonywanychna
poziomiepoznaniazmysłowegoiczynnościmotorycznychmożliwestajesiętworzenie
modelidziałaniamaszyniurządzeńorazstosowanianarzędzi.Uczeńmożejużsobie
wyobrazićpowiązaniamiędzyelementamiróżnorodnychkonstrukcjitechnicznych,
międzysygnałamiwejściowymiasygnałamiwyjściowymiukładówelektronicznych,
mechanicznychihydraulicznych,relacjeprzyczynowo-skutkoweopisującekonkretne
działaniamotoryczneiichefekty,atakżeskutkipodejmowanianiewłaściwychdecyzji
naturytechnologicznej.
48
