Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Światjestwielkimzegarem,amyjesteśmywnimzaledwiemałoistotnymi
trybikami,albostaraćsiętenŚwiatzrozumiećiaktywniewrazznim
uczestniczyćwprocesieewolucji,itymsamymdoskonalićsiebiesamych.
PojmowanieczłowiekaorazjegomiejscawMakrokosmosiebezwątpienia
odnaleźćmożnatakżewkosmologiifrancuskiegojezuityPierre’aTeilharda
deChardinznanegogeologa,antropologa,paleontologaorazteologaifi-
lozofa.
Jegokoncepcja,któraspotkałasięwśródnaukowcówzarównozostrymi
słowamikrytyki,jakiogromnąnaukowąestymą,opartajestnaideiewoluu-
jącegoKosmosu.ProcesewolucjiprzebiegatuodflpunktuAlfa”,czyliflpier-
wotnegoatomu”doflpunktuOmega”,będącegoflogniskiemświata”.Zgod-
niezjegowizjąewolucjajakokosmiczny,planowyprocesrozwijasię
wkierunkuwzrastającejzłożonościiduchowości,czyliodpierwotnego
chaosulitosfery,poprzezczłowieka,dążydonoosferysamoświadomego,
nastawionegonawytyczonycelimoralnieodpowiedzialnegorozumu.Teil-
hardbyłprzekonany,żeewolucjaniedotyczyjedyniebiologicznychdeter-
minantówrozwojuczłowieka,leczjestprocesemzmierzającymdowzno-
szeniasięświadomości.Świadomośćkażdegoznasewoluuje,a
zewnętrzneoddziaływaniesiłkosmicznychwrazzwybitnieflkoalescentną”
naturąnaszychmyślącychduszpowodujecorazwiększąkoncentracjęenergii
zawartejwświadomościposzczególnychludzi
20
.
Celemewolucjijestduch,któregoTeilhardokreślałmianemduchaflme-
gasyntezy”isublimacji,wktórymskupiasięmocjednocząca,rozproszona
wpowszechnejmnogości.Toduchrodzącysięwłoniemateriiiuzależniony
odjejruchu.Musizatemzmierzaćstalekucorazwyższejświadomości,by
jednoczyćsięwtokufilogenezyludzkiej(rys.3).
WedługfrancuskiegomyślicielaosobowyBóg,stwarzającWszechświat,
posłużyłsięprawamiewolucji,gdziewszystkojestzależneodwszystkiego
istanowiniepodzielnącałość.Zatemludzkośćnietylkoewoluujewespółze
Wszechświatem,alepoprzezwolnąmyślczłowiekjestwspółtwórcąprze-
mian,któredokonująsięfaktyczniewumysłach,zarównowierzących,jak
iniewierzących.flTranscendentnyiosobowyBógiWszechświatwtoku
ewolucjitojużniedwaprzeciwstawneośrodkiprzyciągania,alerzeczywi-
stościłączącesięhierarchicznieiogarniającewjednymprzypływieludzką
1111111
20
P
.TeilharddeChardin,Rozumiwiara,tłum.M.TazbiriK.Waloszczyk,Wydawnictwo
PAX,Warszawa2003,s.20.
19