Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
rzonychkonstrukcjimiałobyćpilnowanie,abydotakiejsytuacjinie
dochodziłoorazabywłasnośćpozostaławswejistociewłasnością.
Potrzebatakawynikłazfaktuzastąpieniadotychczasowej,liczącejso-
bietysiącelat,koncepcjiprawawłasności,nową,zgodniezktórąprawo
tomaograniczonycharakter.Wnastępstwiezachodzącychwwiekach
XIXiXXprzemianwżyciugospodarczymispołecznymnastąpiłatzw.
socjalizacjaprawawłasności5.Uznawano,istniejąprzypadki,wktó-
rychwprawotomożnaingerować.
Obecnieprawowłasnościniemacharakteruabsolutnego,niejest
prawemnienaruszalnym.Jeżelikoniecznośćpublicznawymagatego,
abyrzeczzostaławyjętaspodwładztwawłaścicielaiwykorzystanadla
dobraogółu,uprawnieniawłaścicielanależyodpowiednioograniczyć,
ajeżelizachodzitakapotrzeba,nawetzupełniegotychuprawnieńpo-
zbawić.Istotneznaczeniemiałotutajpodporządkowanieinteresówjed-
nostkiinteresomogółu(interesowispołecznemu),przyjednoczesnym
przyjęciu,jednostkajestczęściąskładowątegożogółuirealizacjainte-
resuspołecznegosłużyrównieżjejinteresom.Pamiętaćbowiemnależy,
żerealizacjainteresuspołecznegojestetapemrealizacjiinteresuindywi-
dualnegojednostki.Godzącsięnażyciewokreślonymspołeczeństwie
jednostkaliczynauzyskaniekonkretnychuprawnieńiułatwień,musi
jednakżezachowywaćsięzgodniezzasadami,którewspołeczeństwie
tymobowiązują.Musizrezygnowaćzczęściswoichaspiracji,byspołe-
czeństwomogłoistniećirozwijaćsię.Istotnejestprzytym,żedobrojed-
nostkipozostajezasadniczymcelemdziałalnościpaństwa,któredążydo
zaspokojeniapotrzeb,jaknajwiększejilościswoichobywateli.Przyoka-
zjirealizacjitegoceluniejednokrotniedochodzidokonfliktuinteresów.
Określoneprzedsięwzięciepodjętewinteresieogółuwymagaczęstokroć
ograniczeniaprawjednostki,wtymrównieżprawawłasnościokreślonej
rzeczy(takruchomej,jakinieruchomości).
Prawapodmiotowejednostki,wtymprawowłasności,podlegają
wprawdzieochronieprawnej,awszelkiedziałaniapaństwamogącewpły-
nąćnazakresprzysługującychjednostceuprawnieńpowinnybyćdoko-
nywanewtakisposób,byskalauszczerbkubyłajaknajmniejsza.Jeżelinie
majednakinnejmożliwościosiągnięciaceluocharakterzepublicznym,
5Por.J.Ignatowicz,Praworzeczowe,Warszawa1979,s.42.
10