Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wilnemgminażydowskadostaławiadomośćprzezgońcówozbliżaniusię
„boskichposłańców”-takrosyjscyŻydzinazywaliwówczasmałżonków
Montefiore.ŻydowskąludnośćWilnaogarnęłoradosnepodniecenie.Gmina
przygotowaładlawytwornychgościwygodnemieszkaniewbogatymdomu
znanegorebaMichelaKotzenaizadbałaopożywneiściślekoszerneposiłki.
Najbardziejszanowaniobywatelemiasta,zrabinemimiejskimkazno-
dziejąnaczele,wyjechaligościomnaprzeciw,ażdonajbliższejstacjipocz-
towej.TysiąceŻydówzebrałosięnaprzedmieściachWilnawŚnipiszkach,
bytutajprzyjąćgościwiwatami.Kiedymożnabyłodostrzeczbliżającysię
powóz,ztysięcygardełzabrzmiałnarazentuzjastycznyokrzyk:B’ruchim
haboimb’schemAdaunoj!(Niechbędąbłogosławieniprzybywającywimię
Boga!).Głosyzabrzmiałytakpotężnieimocno,żepowietrzewokolicy
zadrżało.Rabinpobłogosławiłpodróżnychponiemiecku,kaznodziejapo
hebrajsku.Starsigminywręczyliimokolicznościowypoemat,opatrzony
tytułemHakarmel23.Sędziwaparabyłaporuszonadołeztymprzyjęciem
izsercadziękowałacałejgminie.Ludzietakciasnostłoczylisięwokół
powozu,żetenmógłtylkobardzowolnoposuwaćsiędoprzodu.Policja
niepotrafiłautrzymaćporządku,gdyżtakżeionadałasięporwaćtłumom.
TakwięcwasyściedziesiątkówtysięcyludzipochódtendotarłdoWilna.
Ulicebyłyprzepełnione,nawetnadachachwidziałosięzgromadzonych
ludzi.Kupcywyszlizeswoichsklepów,rzemieślnicyzwarsztatów.Wcałym
mieściepanowałodświętnynastrój.
Abyłatośroda14kwietnia1846roku!24
NastępnegodniasirMontefiorewtowarzystwiedoktoraLoewegozłożył
oficjalnąwizytęgenerałowi-gubernatorowi.Zostałprzyjętyznajwiększy-
mihonorami.Przezponaddwiegodzinygośćdyskutowałzgospodarzem
osprawachżydowskichmieszkańcówmiasta,anastępnieudałsiędowyż-
szychurzędnikówwojskowych.
Kilkagodzinpóźniejżydowscygościedoczekalisięrewizyty.Generał-gu-
bernatorzaprosiłczcigodnychmałżonkówMontefiorenaspecjalnybankiet
naichcześć.Montefioreuprzejmieodmówił,ponieważjakoŻydniemógł-
bytamniczegospożyć.Generał-gubernatorprosiłgojednak,bypozwolił
sięugościćowocami,konfiturąiherbatą.Nieodpuszczał,ażsirMontefiore
uległjegonamowom.
23
PoematnacześćMontefioregoijegożony,któryzostałwręczonyparzeprzywjeździedomiasta,napi-
sałznanypoetaAbrahamDowerLebenson(1784-1878);więcejnatentematzob.L.Lampertiene,Sir
MosesMontefiore’s1846visittoVil’naanditsreflectioninlocalmaskilicliterature,„EastEuropeanJewish
Afairs”41(2011),s.183.
24
Błądautorki-14kwietnia1846r.przypadałwewtorek(kalendarzgregoriański)lubwniedzielę(kalen-
darzjuliański).
8
Wspomnieniababki.ObrazyzdziejówrosyjskichŻydówwXIXw.|TomII
