Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.6.Zasadanieoznaczoności
21
(stopy)
Rysunek1.9.Falaodośćdobrzeokreślonympołożeniu,aleosłabookreślonejdługościfali
Odnosisiętooczywiściedokażdegozjawiskafalowego,azatemwszczególnoścido
kwantowejfunkcjifalowej.Jednakdługośćfalijestzwiązanazpędemcząstkiwzoremde
;roglie’a21:
(1.39)
Zatemrozproszeniedługościfaliodpowiadarozproszeniupędu,anaszaogólnaobserwacja
mówiteraz,żeimdokładniejokreślonejestpołożeniecząstki,tymmniejprecyzyjnieokre-
ślonyjestjejpęd.Ilościowojesttoopisanewzorem:
(1.40)
gdzieσxtoodchyleniestandardowex,aσptoodchyleniestandardowep.Jesttosłynnaza-
sadanieoznaczonościHeisenberga.(Udowodnimywrozdziale3,alechciałemodrazu
oniejwspomnieć,abyśmógłtoprzetestowaćnaprzykładachzrozdziału2).
Proszęzrozumieć,cooznaczazasadanieoznaczoności:pomiarypędu,podobniejak
pomiarypołożenia,dajądokładneodpowiedzi-„rozrzut”odnosisiętutajdofaktu,że
pomiarywykonanenaidentycznieprzygotowanychsystemachniedająidentycznychwy-
ników.Jeślichcesz,tomożeszokreślićstan,wktórympomiarypołożeniabędąskupione
bardzobliskosiebie(czyniąc?zlokalizowanym„pikiem”),jednakbędzietookupionetym,
żepomiarypęduwtakimstaniebędąbardzorozproszone.Możeszoczywiście(przyjmując
?jakodługąfalęsinusoidalną)określićstanzustalonympędem,alewtakimprzypadku
pomiarypołożeniabędąszerokorozproszone.Ioczywiście,jeślijesteśwnaprawdęzłym
nastroju,tomożeszstworzyćstan,dlaktóregoanipozycja,anipędniebędądobrzeokre-
ślone.Wyrażenie(1.40)jestnierównościąiniemaograniczeniacodowielkościσxiσp-
wystarczypoprostuokreślić?jakodługąikrętąlinięzmnóstwemwypukłościidziur,bez
okresowejstruktury.
*
Zadanie1.9.Cząstkaomasiemjestopisananastępującąfunkcjęfalową:
gdzieAorazatododatniestałerzeczywiste.
(a)ZnajdźA.
(b)DlajakiejfunkcjienergiipotencjalnejV(x)jesttorozwiązaniemrównania
Schrödingera?
21Wyjaśnienietegozostałozamieszczonewdalszejczęści.WieluautorówprzyjmujeformułędeBroglie’a
jakoaksjomat,zktóregonastępniewnioskujązwiązekpęduzoperatorem-(I/Ix).Chociażjesttokoncepcyjnie
czystszepodejście,towiążesięzpewnymikomplikacjamimatematycznymi.