Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Wprowadzenie
[ś]nakulturęskładasięogółdoświadczeńwynikającychzkontak-
tówczłowiekazeświatem,zjegokonkretnymielementami,alerównież
wyczuciewłasnejcielesnościipsychiki.Napoziomielingwistycznym
ltrkulturowyujawniasiętakżewjęzyku,wtymrównieżwseman-
tycznychobrazachsłów.(Tokarski2013:63)
1.Słowowstępu
Wcharakterystycewspółczesnejduchowościiproblemów,zjakimizmagasięczłowiek
XXIwiekuzanurzonywkulturzeZachodu,JoannaPetry-Mroczkowska,publicystka
katolicka,zauważamiędzyinnymi:
[1]
Poczuciedumymaswojeprzeciwieństwowodczuciuwstydu.Obrońcydumytwierdzą,
żepowinnaonabyćstrażniczkąszacunkudlawłasnejosoby.Dumawydajesięuza-
sadniona,kiedyniechcemyspaśćponiżejwłasnychstandardów.Wstydnprzedfaktem”
powinienwstrzymywaćludziprzedzłympostępowaniemiutratąszacunkudlasiebie.
[ś]Poczuciewstydumacharakterbardziejkulturowyniżpoczuciewiny.Wdzisiejszym
świeciezewzględunaniewykształcone,uśpionesumieniezdajesiękurczyćpotencjałpoczu-
ciawinykosztemwstydu,którypobudzanadwrażliwenja”.Wstydnaderczęstomylony
jestzupokorzeniem.Wstydtoobciach.Choćpowiniendotyczyćczynówlubnałogów,
zbytczęstodotyczysprawtrzeciorzędnych.Weźmyprzykładmłodzieży.Wstydwwielu
środowiskachwiążesięzpokazaniemsięnaulicyzrodzicami,posiadaniemniemodnego
strojuczyniemarkowychbutów.Wstydjestodwrotnościąpychy,próżnościidumywtym
sensie,żeoilepycha,próżnośćidumachcąbyćwidoczne,otylewstydpragnieukrycia.
Ogarniętywstydem,upokorzonyczłowiekodchodzijakniepyszny
1
.(Petry-Mroczkowska
2014:46-47)
Wskazaneprzezautorkęsłowaiwyrażenianazywającekrótkotrwałeemocjeoraz
postawyicechyemocjonalneskupionewokółpojęćWSTYDUiDUMY-takiejak
wstyd,obciach,poczuciewstydu,poczuciewiny,upokorzenie,szacunekdlasiebie,poczu-
ciedumy,duma,pycha,próżność-łączyodniesieniedoprzeżyć,wktórychpodmiot
1Wyróżnieniawtekście-A.M.