Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Środowiskorodzinnemałegodzieckazniepełnosprawnościąwzroku
13
prostychzależnościprzyczynowo-skutkowych,gdyżwłaściwości,działaniaido-
świadczeniadotyczącejednegozczłonkówbędąwpływaćnapozostałeosoby,na
wzajemnerelacjemiędzyposzczególnymiczłonkamioraznafunkcjonowaniero-
dzinyjakocałości.WopiniiAndrzejaTwardowskiego(2012)poznaniecechoso-
bowychisposobówdziałaniaposzczególnychosóbwchodzącychwskładrodziny
niedostarczyjeszczewiedzyorodziniejakotakiej;istotnejestodkrycieizrozu-
mieniewzajemnychrelacjiiinterakcjizachodzącychmiędzyjejczłonkami.Przy-
kładowo,analizujączachowaniaautostymulacyjnemałegodzieckazdysfunkcją
wzroku,należyuwzględnić,wjakisposóbwpływająonenaemocjeidziałania
każdegozrodzicówiinnychosóbznaczącychwrodzinie,atakżenawzajemne
stosunkimiędzyczłonkamirodziny.Koniecznajestocena,jakteokreśloneprze-
życiaizachowaniamatki,ojcaorazcharakterrelacjimiędzymałżonkamizwrot-
nieoddziałująnapodejmowanieprzezdzieckodziałańautostymulacyjnych.Jeśli
obserwacjaowejautostymulacjiwywołujeumatkilękiniepewnośćpołączoną
zpoczuciemwinywynikającymzprzekonaniaoniewystarczającymzaspokajaniu
przezniąpotrzebdziecka,skutkiemmożebyćpodejmowanieprzezmatkęnie
zawszewpełniuświadomionychdziałańzmierzającychdoukształtowaniarelacji
nadmiernegozwiązania.Specyficznarelacjamatkizdzieckiemmożemiećnega-
tywnywpływnarelacjemałżeńskie,atrudnewprzeżywaniuemocje-frustracja
izłość-doświadczaneprzezmężamogąwyrażaćsięwsposobie,wjakirealizuje
sięonwroliojca,zarównowodniesieniudodzieckazniepełnosprawnością,jak
idozdrowegopotomstwa.Wsystemierodzinnymzmianawdanymelemencie
wpływawięcwyraźnienacałość,jednocześniejestzwrotniemodyfikowanaprzez
efekty,jakiewywołaławposzczególnychelementach.Położeniegłównegonaci-
skunaanalizęsiecipowiązańiinterakcjizachodzącychmiędzywszystkimiczłon-
kamirodzinypozwalaśledzićzarównoindywidualnyrozwójposzczególnych
osób,wtymzmianywynikającezdynamicznychinterakcjimiędzypodsystemami
(np.wparzemałżeńskiej),jakirozwójcałegosystemu(H.Liberska,M.Matu-
szewska,2011).
Poznaniestrukturyizwiązkówwewnątrzrodzinnychniejestjednakwystar-
czające,gdyżrodzinafunkcjonujewszerszymkontekściespołecznym,stanowi
systempozostającywrelacjizinnymisystemami(B.Józefik,2003).Konieczne
stajesięzatemuwzględnieniedynamicznychinterakcji,jakiezachodząmiędzy
danąrodzinąajejbliższymidalszymotoczeniemspołeczno-kulturowym;po-
zostajeonabezpośredniopodwpływemnaciskówśrodowiska,wktórymdziała,
zkoleijejaktywnośćoddziałujenatenzewnętrznywpływ.Granicemiędzysys-
tememrodzinnymaśrodowiskiemzewnętrznympowinnybyćwyraźniezazna-
czone,jednaknatyleelastyczne,abyumożliwiałyefektywnąwymianękomuni-
katów,sprzyjałyrozwojowiitrwałościrodziny.Wsytuacjachkryzysowych
rozbudowanasiećisystemwsparciaspołecznegodoświadczanegoprzezrodzi-
nę,przyjmującegopostaćwsparciaemocjonalnego,instrumentalnegoi(lub)
materialnego,możewsposóbznaczącyprzyczynićsiędoszybszejadaptacji
iskutecznegoporadzeniasobieztrudnościami(A.I.Brzezińska,2007).Zkolei
