Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wybraneaspektyniezależnościbankucentralnego
1.Wprowadzenie
Bankcentralnytobankzajmującywsystemiebankowymszczególnąpozy-
cję,naktórąskładająsięnastępująceelementy(Drwiłło,Maśniak,2009):
•celdziałalności,
•zakresrealizowanychdziałań,
•statusprawny.
Bankicentralnenaświecierealizująpodobnycel,określanyjakostabili-
zacjapieniądzakrajowego,cowyrażasięmiędzyinnymipoprzezstabilizację
cen,przeciwdziałanieinflacjiorazprowadzeniepolitykipieniężnejwspiera-
jącejrozwójgospodarczy.Funkcje,jakieprzypisujesiębankomcentralnych,
to:funkcjaemisyjna,bankupaństwaibankubanków.Ichwyodrębnienie
następowałostopniowoijestzwiązanebezwątpieniazgeneząbankowości
centralnej.
Szczególnycelorazfunkcjedeterminująpozycjęprawnąbankucentral-
nego.Wliteraturzeprzedmiotumożnawyróżnićpogląd,żeimmanentnym
elementemtejpozycjiprawnejjestwyposażeniebankuwelementwładz-
twapublicznoprawnego.Zakrestegowładztwazależynatomiastodmiej-
scabankucentralnegowstrukturzeorganówwładzypublicznejorazzakresu
przyznanychkompetencji(Drwiłło,Maśniak,2009).
Dwiekoncepcjestatusubankucentralnego–jednagłoszącajegoniezależ-
nośćidrugagłoszącajegoograniczonąsamodzielność–konkurujązesobąisą
przedmiotemożywionychdyskusji,którepodjętopo1989r.,międzyinnymi
zuwaginawymaganiajakiewtymzakresienałożyłTraktatoUniiEuropejskiej
zdnia7lutego1992r.1Dyskusjetewzmagafakt,żeniezależnośćbankucen-
tralnegomożnaanalizowaćwkontekścieukładówpolitycznychiekonomicz-
nych.Mającpowyższenauwadze,należyuznać,żeniezależnośćbankucen-
tralnegoniejestpojęciemjednowymiarowymiuniwersalnym(Baka,2002).
NarodowyBankPolski(dalejNBP),któryzostałutworzonynamocy
dekretuzdnia15stycznia1945r.2przeszedłewolucyjnyproceswzakresie
realizowanychzadań,strukturyorganówizależnościzwładząpaństwową.
ObecniefunkcjonowanieNBPkształtujądwapodstawoweaktyprawne:Kon-
stytucjaRzeczypospolitejPolskiej(dalejKonstytucjaRP)zdnia2kwietnia
1997r.3orazustawazdnia29sierpnia1997r.oNarodowymBankuPolskim
1
2
3
Dz.U.2004,Nr90,poz.864/30.
Dz.U.1995,Nr4,poz.14zezm.
Dz.U.Nr78,poz.483zezm.
—
9
—
