Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wybraneaspektyniezależnościbankucentralnego
jegoniezależności.Najczęściejwfachowejliteraturzewymieniasię:nieza-
leżnośćpersonalną,finansową,ekonomiczną,polityczną.Wyróżniasiętakże
niezależnośćprawną,przyznanąprzezobowiązująceustawodawstwo,oraz
rzeczywistą,czylitaką,którąmożnaobserwowaćwcodziennejdziałalności.
Definicjaniezależnościpowinnaopieraćsięnapewnychfilarach,które
określasięjakocechykonstytuującetęniezależność.Zaliczasiędonich
(Wojtyna,1996):
1)zakazbezpośredniegofinansowaniasektorapublicznegoprzezbank;
2)niepodleganieprzezbankinstrukcjomrządowym;
3)suwerennośćbankuwzakresiepolitykikursuwalutowego;
4)przepisygwarantująceosobistąniezależnośćczłonkówzarząduirady
banku;
5)konstytucyjnarangastatutubanku.
Wliteraturzeprzedmiotupodkreślono,żeniezależnośćbankucentral-
negopowinnaopieraćsięnadwóchzałożeniach.Popierwsze–bankcen-
tralnypowinienmiećswobodępodejmowaniadecyzjidotyczącychwyboru
sposobówosiąganiacelów,jakiesąprzednimstawiane.Podrugie–decyzje
bankucentralnegopowinnybyćtrudnedouchyleniaprzezjakąkolwiekwła-
dzę(Blinder,2001).
3.Niezależnośćinstytucjonalna
PozycjaNarodowegoBankuCentralnegojestszczególna,ponieważ
zostałaokreślonawustawiezasadniczej.Zgodniezart.227KonstytucjiRP
NarodowyBankPolskijestcentralnymbankiempaństwa,którymawyłączne
prawoemisjipieniądzaorazustalaniairealizowaniapolitykipieniężnej.
WtensposóbKonstytucjaRPnadałaNBPstatusbankucentralnego,posia-
dającegowyłącznekompetencjewdwóchobszarach,istotnychzpunktu
widzeniafunkcjonowaniapaństwa.TymsamymKonstytucjaRPnałożyłana
NBPodpowiedzialnośćzawartośćpolskiegopieniądzaikształtowaniepoli-
tykimonetarnej,przezcoNBPstałsięodpowiedzialnyzastabilnośćfinan-
sowąpaństwa.
PodobniekonstytucyjnieokreślonyzostałstatusorganówNBP
.Należy
takżezauważyć,żeKonstytucjaRPpowołałanowyorganNBP–RadęPoli-
tykiPieniężnej(dalejRPP).OkreślonyzostałtakżetrybpowoływaniaPre-
zesaNBPiRPP
,orazdługościkadencjitychorganów.
—
11
—
