Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Pozyskiwanieenergii
WwiekuXVIIwEuropiewprowa-
dzononowytypwiatrakaobrylezasadniczo
nieruchomejzdachemnapodstawiekołowej,
obracającymsięnałożyskuposadowionym
naoczepiewieńczącymścianyugóry.Zdol-
nośćobrotu„czapy”dachuo360°pozwalała
naustawieniepowierzchniskrzydełprosto-
padledokierunkuwiatru.Pozostałaczęść
budynkuzałożonanarzucieośmioboku(ho-
lendrydrewniane)–rys.2.4–lubkoła(ho-
lendrymurowane)niezmieniałanigdyswego
położenia.Ojczyznąwiatrakówholender-
skichjaksamanazwawskazujejestHolan-
dia.Wiatrakitegotypuprzyjęłysięgłównie
nazachodnichipółnocnychrubieżachPolski
(począwszyodXVIIIwieku),alenigdynie
wyparływiatrakówtypustarszego,czyli
koźlaków.
PodkoniecwiekuXIXrozwójmaszyny
parowejspowodowałwyparcienapęduwia-
trowegozwieludziedzinżycia.Równocze-
śniezaczętostosowaćwiatrakidowytwarza-
niaenergiielektrycznej.
Podczaszimy1887/88CharlesF.Brush
(1849-1929)zbudowałpierwsząsamoczyn-
niedziałającąsiłownięwiatrową,produku-
jącąenergięelektryczną.Człowiektenbył
jednymzpionierówamerykańskiegoprzemy-
słuelektrotechnicznego.JegofirmaBrush
Electricpołaczyłasięw1892rokuzEdison
GeneralEletricCompanytworzącGeneral
Eletric,będącydzisiajjednymznajwięk-
szychwświeciekoncernów.Jaknaowe
czasyturbinaBrush’a(rys.2.5)byłaimpo-
nująca:wirnikmiałśrednicę17metrówi
składałsięze144łopatzrobionychzdrewna
cedrowego.Siłowniapracowałaprzez20lat
ładującakumulatoryznajdującesięwpiw-
nicyposiadłościBrush’a.Mocjaknaroz-
miaryurządzenianiebyłaimponującaiwy-
nosiła12kW.
Zasadniczyrozwójsiłowniwiatrowych
nastąpiłwokresiepoIIwojnieświatowej.
W1950rokuinżynierJohannesJuul(1887-
1969)skonstruowałpierwsząsiłownięwia-
trowązgeneratoremprąduprzemiennego.
SiedemlatpóźniejnawybrzeżuGedserw
Daniizbudowałonelektrownięwiatrowądo
dzisiajuważanązanowoczesną(rys.2.6).
Siłowniaomocy200kWnapędzanabyła
trójpłatowymwirnikiemzwróconymprzo-
demdowiatru,miałageneratorasynchro-
niczny,mechanizmustawianiakierunku,ha-
mulceaerodynamiczneorazregulacjęmasy
przezzmianękątanatarciałopat.
Siłowniewiatroweulegaływlatach
późniejszychstopniowejrozbudowie(zgod-
nieztab.2.1),wwynikuktórejsukcesywnie
zwiększanomocprodukcyjnąprąduelek-
trycznego.
Rys.2.5.Pierwszasiłowniawiatrowazbudowana
przezCharlesaF.Brusha,1887/88r.
Rys.2.6.Nowoczesnasiłowniawiatrowaskon-
struowanaprzezJohannesaJuul’a,1957r.
15
