Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Międzywykluczeniemaintegracjąspołeczną:badaniawśródwychowankówplacówek...
21
kulturalniemasy”funkcjonującejjakowarstwapośredniamiędzywykwalifi-
kowanymirobotnikamianiższąklasąśrednią”,autorzy(tworzącywczasach
dalekichodideipoprawnościpolitycznej)napisali:nstudiowaniezwykłego
osobnikamożenampozwolićzrozumieć,dlaczegoistniejązwykliosobnicy
[...].Każdanietwórczaosobowośćjestwychowawczoporonionympłodem”.
Badaczechcielipoznaćnźródłatakichporonieńiwtensposóbotworzyćdrogę
dolepszegospołecznegowychowaniawprzyszłości”.Podkreślaliprzytym,że
pamiętnikimigrantaukazujedezorganizującywpływprzejściaodstarejdono-
wejformyukładuspołecznego,dotykającyjednostkę,któraniejestświadomie
iracjonalniekierowana(ThomasiZnaniecki1976,t.III:51-52).
WdrugiejitrzeciejdekadzieXXwiekuwStanachZjednoczonychpo-
wstawałyobszernemonografiepodejmująceproblematykęgrupfunkcjonują-
cychnaobrzeżachspołeczeństwa-młodocianychprzestępców,bezdomnych,
niedostosowanychspołeczniedorosłych,czyteżczłonkówgangów7.Autorzy
pierwszychnchicagowskich”opracowańwykorzystującychliferecordszain-
teresowanibyliprzedewszystkimpsychospołecznymimechanizmamioraz
konsekwencjamiprocesówzmianyspołecznej(Szczepański1976:36).Na
przykład,wwydanejwroku1921pracyOldWorldTraitsTransplanted(Tho-
masiin.1921)dotyczącejamerykanizacjiemigrantów,poszczególnerozdzia-
łypoświęconebyłym.in.problemomutratystatusu,przystosowaniadoindy-
widualistycznegospołeczeństwa,funkcjonowaniaspołecznościimigranckich
ipowiązanychznimiinstytucji.Świadectwowyobraźnisocjologicznejauto-
rówstanowirozdział,wktórymzamieszczonotypologięimigrantów,opatru-
jącposzczególnekategorienastępującyminazwami:TheSettler,TheColonist,
ThePoliticalIdealist,TheAllrightnick,TheCaffone,TheIntellectual(tamże:
81-118).Towłaśnieszkolechicagowskiejzawdzięczamywprowadzeniedo
socjologiipojęciamarginalności.Wroku1928RobertE.Parkużyłokreślenia
marginalman,odnoszącegosiędoosobypodejmującejwysiłekzakorzenienia
sięwobcymdlasiebieśrodowiskuwielkiegomiasta(Park1928).Człowiek
marginalnybyłwedługParkanbardziejcywilizowanąistotąludzką”,obdarzo-
nąszerokimihoryzontami,szczególnąinteligencją,zdystansowanymiracjo-
nalnymświatopoglądem.DziewięćlatpóźniejEverettV.Stonequistopubliko-
wałstudiumTheMarginalMan.AStudyinPersonalityandCultureConflict
(1937),wktórymmarginalnośćtraktowanabyłajużjakorezultatwyłączenia
jednostkizsystemurelacjigrupowych,ajednazczęścitegoopracowaniapo-
święconabyłantypowej”biografiiczłowiekamarginalnego(Frieske1999:10-
-11;Stonequist2012b).
Szczególnieinteresującedlamniejakobadaczkizainteresowanejproble-
matykąwykluczeniaspołecznegonajmłodszychczłonkówspołeczeństwasą
7BogatywybórtekstówtworzonychwnawiązaniudoideiG.H.Meadaznajdujesięwzbio-
rachkanadyjskiegoBrockUniversity.CiągletworzonaprzezRobertaThroopaiLloydaGordona
WardakolekcjapracczęścibadaczyszkołychicagowskiejnositytułnMeadProject”,zamieszczona
jestnastroniehttp://www.brocku.ca/MeadProject.
