Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
RozdziałI
Jednocześniekażdymateriałautobiograficznystanowipotencjalneźródłoda-
nychnatemattożsamościopowiadającejoswoimżyciuosoby,którawcho-
dziwinterakcjęzesłuchaczem/czytelnikiemjakoaktorspołecznyobdarzony
określonymzestawemautodefinicji.
OużytecznościstudiówbiograficznychdlabadańtożsamościpisałjużErik
Erikson:
Autobiografieniezwykłychiniezwyklesiępostrzegającychjednosteksąsugestywnym
źródłemwgląduwrozwójtożsamości,jednakpunktemwyjściadodyskusjinadgenetyką
tożsamościjestprześledzeniejejrozwojunaprzykładziehistoriiżyciazwykłychludzi
(Erikson2004:107).
Znaczenienarracjiautobiograficznejwwymiarzetożsamościowymdo-
ceniajątakżeprzedstawicielennajmłodszych”orientacjisocjologicznych.Na
przykładkonstruktywiściuznająautobiografiezaopowieścioumiejscowieniu
indywiduumwspołecznychkategoriachpłci,etnicznościiklasywokreślonym
miejscuiczasie,oidentyfikacjachizwiązanychznimipraktykachspołecznych,
ogranicachprzynależnościdookreślonychkategoriiigrupspołecznych,kolek-
tywnymumiejscowieniu,atakżewykluczeniu,wokreślonysposóbdoświad-
czanychprzezjednostkę(Anthias2005:42-43).Wbiografistycesocjologicznej
pojawiająsię-równieżwPolsce-nowe,oryginalnepodejściabadawcze,ta-
kiejakpropozycjabadańocharakterzealterbiograficznym(życieitożsamość
Innegowmateriałachautobiograficznych13)zaproponowanaprzezAnnęKor-
dasiewicz(2012).Socjologicznestudianadtożsamościąosóbzróżnychwzglę-
dówzagrożonychwykluczeniem14podejmowanesątakżeprzyużyciuinnych,
przedewszystkimjakościowychtechnikbadawczych,nierzadkowywołujących
wypowiedziocharakterzeautobiograficznym.Podkreślmy,żewiększośćbada-
czypodejmującychtęproblematykędużąwagęprzypisujeprocesomspołecz-
negonaznaczaniaiichntożsamościowym”konsekwencjom,ujawniającymsię
zarównowprzypadkustygmatyzowanych,jakistygmatyzujących15(m.in.Mel-
chior1990;Niedźwiedzki2010;Kordasiewicz2012;Waniek[red.]2012).
Socjologicznebadaniadezintegracjispołecznejiwykluczeniaspołecz-
negoosadzonesąwtradycjachsocjologiihumanistyczneji-jednocześnie
13nTo,coijakmówimyoinnych,definiujenassamych,stajesiętworzywemtożsamościo-
wym,zapomocąktóregobudujemyswójobrazwoczachswoichiinnych”(Kordasiewicz2012:
25,por.Riemann2006).
14Losamiitożsamościąosóbwykluczonychzainteresowanisątakżeprzedstawicieleinnych
dziedzinnauki,naprzykładpedagodzy,zktórychczęśćposługujesięwswoichbadaniachmetodą
biograficzną(np.Gajek2012;Kostrzyńska2012).Stosunekpedagogówdobadanychzagrożonych
wykluczeniemwpewnychprzypadkachwydajesięcałkowicieodmiennyodtego,jakibliskijest
socjologomzaangażowanymiantropologom(np.Bloch2011),naprzykładjednozopracowań,
wktórympodjętoproblematykęskazanych,dzieciimłodzieżyniedostosowanychspołecznie,osób
uzależnionychodInternetunositytułnTożsamośćdewiantówaichreintegracjaspołeczna”(Kiesz-
kowska2011).
15AnnaKordasiewiczpiszeodyskursiewyższościbiograficznej,służącympracodawcompo-
mocydomowychdozarządzaniaróżnicamibiograficznymi(Kordasiewicz2012:26,42-43).
