Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
Piszącopedagogice,Durkheimsytuujejąmiędzyteoretyczny-
minaukamiowychowaniuapraktycznąsztukąnauczania.Nauki
owychowaniu,wedługfrancuskiegomyśliciela,mająsięzajmować
dwomagrupamiproblemów.DOtowięcdwiegrupyproblemów,
którychczystonaukowycharakterniemożebyćkwestionowany.
Jednedotyczągenezy,drugiefunkcjonowaniasystemóweduka-
cji”.Pytanieogenezęwymagaodwołaniasiędometodybadań
historycznych,natomiastdociekaniadotyczącefunkcjonowania
otwierająuczonychnacałespektrumbadańwłaściwychdlanauk
społecznych,zsocjologiąnaczele.Naukiowychowaniuniemogą
byćjednaknazwanepedagogiką.Równieższtukinauczanianie
możnataknazwać,sztukatabowiemtoDpraktycznedoświadcze-
niezdobyteprzeznauczycielawkontakciezdziećmi,wramach
wykonywanegoprzezeńzawodu”.Jesttowięcumiejętnośćnaby-
wananiezależnieodjakichkolwiekteoretycznychpodstaw,bar-
dzoczęstougruntowanawewrodzonymcharyzmacienauczania.
Czymzatemjestpedagogika?Roląpedagogiki,wedługDurk-
heima,jeststwierdzanie,jakieśrodkiumożliwiąosiągnięciewda-
nymspołeczeństwiewłaściwychdlaniegocelówedukacyjnych,
atakże,czywdrażającteśrodki,celetesąfaktycznieosiągane.Tym,
coistotne,jestusytuowaniepedagogikiwobeczgóryokreślonych
celów,założenie,żetoniedoniejnależyocena,czysąonewłaściwe
czynie.Celeteniesąbowiemrezultatemintelektualnychspeku-
lacji,alewynikiemrozwojuspołeczeństwa.Pedagogikapowinna
uznaćtecelezaobiektywnieistniejące,niepodatnenaarbitralne
zmiany,choćpodlegająceewolucji.Imdanespołeczeństwoznajduje
sięnawyższympoziomierozwojumoralnego,tymceletesąbardziej
ambitneiszlachetne,cowkontekściecałościDurkheimowskiej
socjologiioznacza–mniejindywidualistyczneibardziejwspólno-
towe.Takijestbowiem,wedługDurkheima,kierunekmoralnego
rozwojuspołeczeństwa–odtego,cojednostkowe,dotego,cogru-
powe.WtymsensiebyłDurkheimprzeciwnikiemXIX-wiecznego
liberalizmuizwolennikiempewnejformyutopijnegosocjalizmu.
