Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
DwapowyższezastrzeżeniadoDurkheimakoncepcjicelów
edukacjisądziśpowszechnieprzyjmowaneikażąkrytycznie
spojrzećzarównonajegorozumieniespołeczeństwa,jakisocjo-
logii,któramazazadaniespołeczeństwobadać.Niezmieniato
jednakfaktu,żewobszarzeedukacjiwystępujązarównocele,do
którychpowiniendążyćsystemszkolny,jakiśrodki,zapomocą
którychnależydotychcelówdążyć.Otóżcelami,wedługfran-
cuskiegosocjologa,powinnyzajmowaćsięnaukiowychowaniu
(socjologiawychowaniaihistoriawychowania),natomiastśrod-
kami–pedagogika.
Takakoncepcjapedagogikiprzesądzaojejstatusieteore-
tycznymjakonauki.DlaDurkheimapedagogikapowinnabyć
służebnawobecnaukowychowaniu,główniesocjologiiwycho-
wania.Możnapowiedzieć,żepowinnabyćsłużebnicąsocjologii
(ancillasociologiae),wpewnymsensiepodobniejakwczasachśre-
dniowiecznychuważanofilozofięzasłużebnicęteologii(ancilla
theologiae).Rolątakichsłużebnychdyscyplinbyłoprzedewszyst-
kimpotwierdzenieznaczeniadyscyplinwiodących.
Jesttointeresującywątektakżewkontekścietego,conapisałem
wewstępiedoWychowaniamoralnego(Kostyło2015b).Zauważy-
łemtam,żeDurkheimowskakoncepcjaspołeczeństwazbliżasię
podwielomawzględamidotradycyjnejchrześcijańskiejkoncep-
cjiBoga–podobniejakBóg,takżespołeczeństwonieskończenie
przerastajednostkę,rozdzielajednostkomnagrodyikary,troszczy
sięonieiwspierajetakdługo,jakdługopozostająonewiernewy-
znaczonymprzezspołeczeństwoprawom.WoczachDurkheima
jestwszakżejednaszczególnieważnaróżnicamiędzyBogiem
aspołeczeństwem:oileBógjestniezmiennywswojejdoskonałości,
otylespołeczeństwoewoluuje,podlegazmianom,nieustanniesię
doskonali.Stosowniedotegomusirozwijaćsięsocjologiawycho-
wania,awkonsekwencjitakżesłużącajejwsparciempedagogika.
Pedagogikaniejestwięc,wedługDurkheima,dyscyplinąna-
ukowąwpełniautonomiczną.Dyscyplinyautonomicznebowiem
