Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ktotłumaczy?Sylwetkatłumaczawnajnowszychbadaniachprzekładoznawczych
Praktykaietyka
Badanianadpodmiotowościąidziałaniemtłumaczyustnychodkońca
lat90.przyniosływielezmiannietlkowzakresieichkształcenia,
aletakżewmyśleniuoetceprzekładu,którejniedasięjużpostu
lowaćiopisywaćwyłączniewkategoriachdeontologicznych.Mimo
oczywistchróżnicwpraktcezawodowejzmianytemająznaczenie
takżedlatłumaczytekstówpisemnych,cooMarłopoledyskusjinad
etkątłumaczywogóle.Sporouwagipoświęciłtemuzagadnieniu
AnthonyPym23,którywswoichanalizachkwestieetcznesytuuje
niewkontekścietłumaczenia,leczwkontekścietłumacza.Interesuje
gozwłaszczasytuacjatłumaczyliteratury,którzyzostająpoddani
prześladowaniomzewzględunawykonywanąpracę.Wjakimstop
niu–pytaPymwswojejksiążce–ponosząoniodpowiedzialnośćza
to,copiszą?Kwestiatadotczyrównieżodpowiedzialnościprzed
sobąsamymi:czymajądecydować,czegoniebędątłumaczyć?Naco
niewartolubnienależytracićczasu?24Pympostulujekonieczność
zwróceniauwaginaprzestrzeńdecyzjitłumaczyorazprofesjonaliza
cjęichzajęcia.Skoro,jakpisze,przekładyprzynosząskutkispołeczne
ikulturowe,tousprawiedliwieniemdlazajmowaniasiętłumaczeniem
jestwkładwdialogmiędzykulturowy25.
Wszystkietebadaniazwracająuwagęnaszczególnąwidzialność
iobecnośćtłumacza:fakt,żejegodziałaniejestpraktką(awięczaję
ciemtakimjaklekarzaczyprawnika),anietechniką(jakpracawyko
nywanaprzezinżyniera)ipoleganadynamicznymreagowaniuna
rozwójsytuacjioraznapodejmowaniudecyzji,którekształtująproces
komunikacji.Tłumaczjestośrodkiembudowaniazaufaniastanowiące
gopodstawękomunikacjiiosiąganiacelów,azarazemzachowywania
właściwegomodelupartnersMa.
23AnthonyPym,OnTranslatorEthics.PrinciplesforMediationbeteenCultures[1997],
Amsterdam–Philadelphia2012,zwłaszczas.1–12i165–168.Por.także:Andrew
Chesterman,TranslationEthics,w:AHistoryofModernTranslationKnowledge,dz.cyt.,
s.443–448.
24NiedawnozagadnienietopodjąłunasJerzyJarniewiczwszkicu:Syzyfzwycięzca.
Oodpowiedzialnościtłumacza,wtegoż:Tłumaczmiędzyinnymi.Szkiceoprzekładach,
językachiliteraturze,Wrocław2018,s.135–147.
25AnthonyPym,OnTranslatorEthics,dz.cyt.,s.11–12.
31
