Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wykładniakonstytucjijakoprzedmiotanalizteoretycznych...
izwyklewskazująnaszczególnycharakterwykładnikonstytucjioraz
różnicewobecogólnejwykładniprawa;
b)modelobejmującyteorieprawamieszczącesięwszerokimforma-
listycznymlubpozytywistycznymparadygmacie,któreniechętnie
godząsięnazwiększaniezakresukompetencjisędziowskichiczęściej
wiążąprocesinterpretacjizkontekstemjęzykowymorazzetapem
konstrukcjikonkretnejregułyzachowania.Teorietestarająsięnie
eksponowaćodrębnościiróżnicmiędzywykładniąkonstytucyjną
awykładniąustaw(wykładniąprawawogóle).
Wyróżnionemodelewskazujątylkotendencjewrozumowaniuowy-
kładnikonstytucji,niestanowiązaśabsolutnegokryteriumklasyfikacjista-
nowiskteoretycznych.Zauważamynaprzykład,żejużwpierwszychlatach
historiiUSASupremeCourtbyłznaczniebardziejograniczonywswoich
działaniachwramachjudicialreviewniżtomamiejscewspółcześnie.We
wczesnymetapiehistoriiamerykańskiegokonstytucjonalizmu,etapie
zwanymteżtradycyjnym,przyjmowanoraczejkoncepcjęinterpretacji
konstytucjiopartąnaideinrzetelnegoczytania”(fairreading)dokumentu
inaumiarkowaniu(dziśpowiedzielibyśmy:powściągliwości,judicialself-
restraint)31wbadaniukonstytucyjnościprawa.MiędzyOjcamiZałożycie-
laminietoczyłasięostradyskusjacodoregułinterpretacjiustawyzasad-
niczej,alełączyłoichraczejprzekonanieoistnieniupowszechnejzgody
wkwestiitakichreguł.Interpretacjakonstytucjibyłapostrzeganaprzede
wszystkimjakoprzypadekwykładniustaw,przyczymsięganochętniepo
kanonywykładniustawrozwiniętejeszczewprawieangielskim.Bardzo
częstointerpretacjakonstytucjiopierałasięteżnazdroworozsądkowych
regułach,zaczynałasię,aniekiedyrównieżkończyłanaprzyjęciuzwyczaj-
negorozumieniatekstuiinterpretowaniugowkontekściepowszechnego
użycia32.
Współcześniewspomnianedwamodelerozwiązywaniasporów
ocharakterwykładnikonstytucjiujawniająsięwpostacidwóchprzeciw-
stawnychstanowisk.Pierwszezakładaodmiennośćwykładnikonstytucji
31Zob.szerzejartykułT.Staweckiego,Dyskusjewokółaktywizmuipasywizmusądów
konstytucyjnychjakospórowykładniękonstytucji,zamieszczonywdrugiejczęściksiążki.
32Por.np.Ch.Wolfe,TheRiseofModernJudicialReview.FromConstitutionalInter-
pretationtoJudge-MadeLaw,Boston1994,s.384-388.PodobnieH.JeffersonPowell,Con-
sensusandobjectivityinearlyconstitutionalinterpretation:Anapproventhesis,TexasLaw
Review1987,vol.65,s.859in.Wliteraturzepolskiejszerszykomentarznatematmetod
wykładniwtradycjiangielskiejmożnaznaleźćwartykuleT.Staweckiego,Złotareguławy-
kładni(w:)A.ChoduńiS.Czepita(red.),Wposzukiwaniudobrawspólnego...,s.113in.
25
