Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wykładyzklasycznejfilozofiiniemieckiej
Reinholdowichodzioto,żefundamentempoznaniajestświado-
mość,aistotąświadomościjestto,żezostajewniejodróżnioneiod-
niesionedosiebienawzajemto,coprzedstawia,odtego,cojestprzed-
stawiane.Wprzedstawieniuprzedstawiającypodmiotiprzedstawiany
przedmiotzostająodsiebieodróżnioneiodniesionedosiebie–tak
brzminajkrócejreinholdowskazasadaświadomości.Innymisłowy,
Reinholdrobitupierwszykroknadrodze,którąpóźniejpójdziedalej
Fichte.Jesttopróbabardziejkonsekwentnegooparcianaszychpo-
znawczychaktówitreściwystępującychwnaszejświadomościnawska-
zanej,alenierozwiniętejprzezsamegoKantaźródłowej,pierwotnej
jednościsamejświadomości,którąwskazałonwtranscendental-
nejdedukcjikategorii.TranscendentalnadedukcjakategoriiuKanta
służyjednakczemuśinnemuitakżedlategoKantspecjalnieniedrążył
tutajświadomościwogóle,tegofljamyślę”,któremusimóctowarzy-
szyć.Dlaniegoważnebyłotylkoto,żejestcośtakiego,cowłaśniemusi
móctowarzyszyćwszelkimprzedstawieniom,czylijużdanymprzeży-
ciompoznawczym,danymzawsze,jakdodajeReinhold,jużwrozdzie-
leniu,rozdwojeniunapodmiotiprzedmiot,nato,coprzedstawia,czy
tego,ktoprzedstawia,ito,coprzedstawianewjegoprzedstawieniu.
Reinholdpróbujetęwłaśnierelacyjnądwoistośćświadomościjako
podstawyprzedstawieńugruntowaćwcharakterzetranscendental-
nejzasadywszelkiegoprzedstawiania.Awięc,popierwsze,poznanie
zaczynasięodwładzyprzedstawiania,awładzaprzedstawianiatonic
innegojaksamaistotaświadomości.Istotaświadomościpoleganatym,
jakgłositareinholdowskazasada,żeświadomośćzawszejużcośod-
różnia,toznaczycośodróżniaodsiebieiwtymodróżnieniuzarazem
siebietemuczemuśprzeciwstawia.Wzalążkujeszczemamytuwgrun-
cierzeczydwiepierwszezasadynaczelneFichteańskiejTeoriiWiedzy,
zasadęabsolutnegoustanawiania,czylizasadęgłoszącą,żeJaustanawia
absolutniesiebiesamo,atakżezasadęabsolutnegoprzeciwstawiania,
zgodniezktórąJarównieabsolutnieprzeciwstawiasobiejakieśflnieja”,
odktóregosiebieodróżnia.Oczywiście,stądjeszczejestdośćdalekodo
tegoujęcia,zjakimwystąpiFichte.Zobaczymyzresztą,żesamRein-
holdbędzietakgłębokoprzekonany,zgołaolśnionytąbardzoprostą
iklarownąkontynuacjąjegomyśli,doprowadzeniemjejdokońcaprzez
Fichtego,żestaniesięodrazupoopublikowaniuprzezFichtegopierw-
szegodzieła,jegogorącymzwolennikiem.JednocześnieReinholdbył
możenazbytchłonny,nazbytotwartynawszelkiegorodzajunowości,
coznalazłoswójwyrazwtym,żepozaledwietrzechlatachzgorącego
12
