Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.Metodybadawczestylistyki
17
Metodystrukturalno-funkcjonalnestylistykiskoncentrowanesąnaposzu-
kiwaniuformalnychwyznacznikówstyluoraznaopisieichfunkcji.Teksttrak-
towanyjestjakokonstrukcja,wktórejelementyznajdująsięwewzajemnych
dynamicznychzwiązkach.
Metodystylistycznejsemantykijęzykoznawczejograniczająbadaczydoob-
szarusłownictwa.Wyzyskująoniteoriesemantyczne,np.teoriępolawyrazowego,
semantykikognitywnej(por.Tabakowska1995,Tokarski1990,Kwiatkowska1999),
dobadaniaekspresywnościpoetyckiejlubwłaściwościstylistycznychtekstuużytko-
wego.Metodyodwołującesiędoteoriisemantycznychstosująnaprzykładwopisie
styluCyprianaKamilaNorwidaautorzyskupieniwokółPracowniSłownikaJęzyka
CyprianaKamilaNorwidanaUniwersytecieWarszawskim(por.np.Puzynina
1990)lubwOśrodkuPrasoznawczymwKrakowie(por.np.Pisarek1967).
Najpełniejszywykładdotyczącymetodgramatykistylistycznejczytelnik
znajdziewksiążceT
.SkubalankiWprowadzeniedogramatykistylistycznej(1990).
Przykładyanalizstylistycznychzichzastosowaniemobecnesąnaprzykład
wopracowaniachzbiorowych:Studianadskładniąpolszczyznymówionej,pod
red.S.Grabiasa,J.MazuraiK.Pisarkowej(1978)orazwopracowaniupodred.
T
.Skubalanki,Stylistycznaakomodacjasystemugramatycznego(1988).
Gramatykastylistycznajestkomplementarnawobecstylistykileksykalnej.
Ujmujetekstwperspektywieprocesu(operatywnymnarzędziemopisujest
wtymujęciupojęcieprocesustylotwórczego),anieproduktu.Ważnąkategorię
opisustosowanąwtejorientacjimetodologicznejstanowipojęcieakomodacji
stylistycznej.Wartośćstylistycznabywabowiemzjednejstronyutrwalonymkom-
ponentemznaczeniajednostekjęzykowych,zdrugiejjednak–jednostkijęzy-
kowemogątęwartośćzdobywaćdopierowkontekście.Zjawiskagramatyczne
częstoniedysponująprymarnymnacechowaniemstylowym.Przedmiotemza-
interesowaniabadaczytejorientacjiwstylistycesąwłaśniesposobynabywania
przezelementyjęzykowewartościstylistycznejwkontekście,czylimechanizmy
akomodacjistylistycznej.Wprocesiekomunikacjiakomodacjamożebyćopartana
selekcjiiodwzorowaniu(wyzyskaniuprymarnegonacechowania)albo(itodla
tejszkołyuprawianiastylistykibardziejinteresujące)możepolegaćnazmianie
(intensyfikacji,redundancji,substytucji,kontaminacji)strukturjęzykowych
(np.rozszerzeniezakresustosowaniaformwołaczawpoezjiM.Białoszew-
skiego:widelcze,szafo!).Metodygramatykistylistycznejokazująsięprzydatne
wanalizachstylistycznychzarównotekstówartystycznych(por.Mikołajczak
1983,ślósarska1995),jakiużytkowych:oficjalnych(por.Kurzowa(red.)1991)
orazpotocznych(por.Skubalanka1978).
Począwszyodlat50.,stylistykawykorzystujewbadaniachstatystykę(por.
Mayenowa(red.)1968).Owocujetopowstawaniemanalizstylistycznychróżnego
typutekstów:odartystycznych(por.Sambor1969),poużytkowe(por.Zarębi-
na1985,Pisarek1972),dokonywanychnapodstawiesyntezydanychliczbowych.
Efektemzastosowaniametodstatystycznychwstylistycesąpowstającelisty
